Σε αυτή τη περίοδο της κρίσης, οικονομικής, κοινωνικής και θεσμικής, που διέρχεται η χώρα μας οι τρόποι συνολικής αντιμετώπισης της αλλά και διαχείρισης των καθημερινών προβλημάτων από όλους μας που τη βιώνουμε ποικίλουν σε είδος ,ένταση και αποτελεσματικότητα.
Η διαφοροποίηση των αντιδράσεων μας δεν εξαρτάται μόνο από την έκταση και σοβαρότητα των προβλημάτων που καλούμαστε να λύσουμε αλλά και από τις εγγενείς η επίκτητες ιδιότητες που μας χαρακτηρίζουν σαν άτομα αλλά και διαχειριστές. Μία επιπλέον συνθήκη που έχει κριτικό ρόλο είναι και η συναισθηματική βοήθεια και συμπαράσταση που μας προσφέρεται από το οικογενειακό, φιλικό η επαγγελματικό μας περιβάλλον άσχετα αν την αποδεχόμαστε η όχι.
Αν θέλαμε να προσδιορίσουμε τους τρόπους αντίδρασης μας στη κρίση ίσως καταλήγαμε στην ακόλουθη ταξινόμηση:
1. Ο διαχειριστικός
Προυποθέτει καθαρό μυαλό και ατσάλινα νεύρα. Τα έξοδα μετά από βασανιστικούς υπολογισμούς περιορίζονται στα απαραίτητα μια και τα έσοδα έχουν μειωθεί δραστικά. Τίποτε πλέον δεν είναι δεδομένο από τις καλοκαιρινές διακοπές μέχρι τις τσίχλες των παιδιών. Το μόνο πρόσθετο έξοδο είναι η αγορά λαχείων η συμπλήρωση δελτίων προ-πο η Τζοκερ.
2.Ο Φιλοσοφικός
Μετά από μία αρχική αξιολόγηση όπου επιβεβαιώνεται το οικονομικό αδιέξοδο ανοίγεται το τεράστιο πεδίο της φιλοσοφίας και της παραδοχής της ματαιότητας του κόσμου τούτου και ιδιαίτερα της απόκτησης καταναλωτικών αγαθών. Ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης και ο Επίκουρος μελετώνται με θρησκευτική ευλάβεια σε καθημερινή βάση απ’ όλη την οικογένεια ενώ κατεβαίνει από το πατάρι το αντίσκηνο των παιδιών που χρησιμοποιούσαν στο κάμπινγ το καλοκαίρι και εξυμνείται η φυσική ζωή στο ύπαιθρο και η επιστροφή στις απλές χαρές της διαβίωσης στο πατρικό σπίτι στο χωριό.
Το διακοσμητικό πιθάρι στην άκρη του κήπου μεταφέρεται στη βεράντα σε εμφανή και ηλιόλουστη θέση.
3. Ο Θεολογικός
Η προσφυγή στη θρησκεία και στην θεική παντοδυναμία πάντα υπήρξε ένας ιδιαίτερα δημοφιλής τρόπος αντιμετώπισης των κρίσεων. Ο τακτικός εκκλησιασμός, η αναζήτηση παλαιών καταχωνιασμένων θρησκευτικών εικόνων και οι διάφορες επικλήσεις του τύπου «Παναγιά μου βόηθα» ανεβαίνουν στις προτιμήσεις της οικογένειας και η μουσική ράπ αντικαθίσταται από «Τη Υπερμάχω».. Η γιαγιά ανακαλύπτει ένα παλιό καντήλι και η μυρωδιά των απορρυπαντικών καλύπτεται από αυτή του λιβανιού.
Προτείνεται οι καλοκαιρινές διακοπές να γίνουν στη Τήνο ενώ ο πατέρας σκέπτεται σοβαρά να περάσει ένα μικρό διάστημα στο Αγιο Ορος.
4. Αναχωρητικός
Είναι ο απλούστερος. Τα αφήνεις όλα όπως είναι και εξαφανίζεσαι από προσώπου γής. Φυσικά σε ανακαλύπτει σύντομα η εφορία διότι ο διευθυντής της γενικής γραμματείας πληροφοριακών συστημάτων κ. Θεοχάρης δεν πήρε το όνομα του τυχαία.
5. Ο φαρμακευτικός
Οι δημοφιλείς συνταγές μαγειρικής στη τηλεόραση αντικαθίστανται από κοκτέηλ αντικαταθλιπτικών και ηρεμιστικών φαρμάκων. Οι βενζοδιαζεπίνες on the rocks με λάιμ και η φλουξετίνη με ρούμι και χυμό ανανά καταναλώνονται σε καθημερινή βάση ενώ άλλα κοκτέιλ με εξωτικά ονόματα όπως Troica Mix και Stournara Shoot γνωρίζουν την αποθέωση.
6. Ο εσωστρεφής η αυτοκαταστροφικός.
Λέγεται και αυτομαστίγωμα. Για όλα φταίμε εμείς που σαν Λαός δεν αντιληφθήκαμε την επερχόμενη κρίση ώστε …να φροντίσουμε να κερδίσουμε περισσότερα την εποχή των παχιών αγελάδων. Φυσικά και τότε οι αγελάδες αδύνατες ήταν γιατί τους στερούσαμε τη τροφή που έπρεπε να αγοράζουμε με τις επιδοτήσεις. Εκεί ίσως οφείλεται και η τωρινή μείωση της γαλακτοπαραγωγής που προκαλεί άλλη μία κρίση, τη κυβερνητική.
7. Ο βιολογικός.
Σε άτομα επιρρεπή η κρίση μπορεί να προκαλέσει άλλη κρίση παθολογική
όπως επιληψίας, καρδιακή, άσθματος, υπέρτασης, κλπ. Η μόνη κρίση που συνήθως δεν παρατηρείται είναι η κρίση συνείδησης για λάθη του παρελθόντος που μας οδήγησαν στη κρίση.
8. Ο καλλιτεχνικός
Ξαφνικά ανακαλύπτουμε τις θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής και του χορού, και τις ηρεμιστικές της ποίησης και της λογοτεχνίας. Είναι η πιο καλοήθης μέθοδος και συχνά η πιο αποτελεσματική. Η τέχνη είναι μια διαφυγή ιδιαίτερα όταν από οπαδός γίνεσαι δημιουργός.
Αν καμία από τις παραπάνω μεθόδους δεν είναι αποτελεσματική μπορούμε φυσικά να τις δοκιμάσουμε όλες με τη σειρά. Ποιος ξέρει έως ότου τις εξαντλήσουμε η κρίση μπορεί να έχει περάσει.