Ώρα για να χαλαρώσουμε

Αντωνία Μανούσου, Ψυχολόγος, Ψυχολόγος Υγείας
Επιστημονική συνεργάτης τμήματος Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού
Νοσοκομείο «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ»

Είναι γεγονός ότι οι εντατικοί ρυθμοί του χειμώνα μας πιέζουν, μας στεναχωρούν και πολλές φορές επιβαρύνουν μια είδη δυσάρεστη κατάσταση που μπορεί να μας περιβάλλει. Κατά τους χειμερινούς μήνες, δυσάρεστα ψυχολογικά συμπτώματα όπως υπερβολικό άγχος, νευρώσεις και κατάθλιψη κάνουν συχνότερα την εμφάνισή τους αφού ο άνθρωπος ζει συνεχώς σε γρήγορους ρυθμούς προκειμένου να πετύχει τους στόχους του, να κερδίσει τα προς το ζειν και να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις του. Έτσι, ανάλογα την περίπτωση, η ένταση και η διάρκεια των συμπτωμάτων που θα εμφανίσει, κατευθύνουν και την ψυχολογική κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Η κακή ψυχολογία όμως, δεν οφείλεται μόνο στους γρήγορους ρυθμούς και στην εντατική εργασία αλλά και στον καιρό, ο οποίος δεν μας ενθαρύνει να κάνουμε πράγματα που θα μας χαλαρώσουν και θα μας προσφέρουν ξεγνοιασία. Πολλούς ανθρώπους η εικόνα της βροχής, της συννεφιάς, του κρύου, τους δυσαρεστεί και τους καταθλίβει. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι καταθλιπτικά άτομα είναι πιο καλά το χειμώνα γιατί ενισχύεται με όλους αυτούς τους λόγους, η κατάστασή τους. Βρίσκουν, δηλαδή, πιο εύκολα δικαιολογίες για να μην κάνουν πράγματα και να κλειστούν στον εαυτό τους.

Το καλοκαίρι τα πράγματα δεν είναι ίδια. Οι ρυθμοί είναι πιο χαλαροί, οι άνθρωποι είναι πιο χαρούμενοι, έχουν την δυνατότητα να κάνουν πράγματα ευχάριστα και να πάρουν δυνάμεις για το χειμώνα. Δεν είναι τυχαίο ότι το καλοκαίρι οι άνθρωποι κάνουν σχέδια, πάνε διακοπές, τα σχολεία σταματάνε. Είναι μια εποχή γεμάτη ενέργεια για όλες τις χώρες του κόσμου και ειδικά για τις μεσογειακές χώρες που το κλίμα είναι πιο ζεστό και περικλείονται από θάλασσα, η οποία είναι άμεσα συνδεδεμένη με το καλοκαίρι.

Οι καλοκαιρινές διακοπές έχει βρεθεί ότι είναι απαραίτητες για τον άνθρωπο γιατί τον ξεκουράζουν, τον ανανεώνουν και τον φέρνουν πιο κοντά σε δικούς του ανθρώπους. Είναι γεγονός ότι το καλοκαίρι οι άνθρωποι έχουν πιο συχνή επαφή, επικοινωνούν περισσότερο μεταξύ τους απ’ ότι το χειμώνα και δημιουργούν πιο εύκολα σχέσεις. Η εύνοια του καιρού και η χαλαρώτητα της δουλειάς είναι σημαντικοί λόγοι για την ενίσχυση αυτής της κατάστασης.

Όπως ειπώθηκε και προηγουμένως, σε αντίθεση με το χειμώνα, το καλοκαίρι δυσχαιρένει τα καταθλιπτικά άτομα. Τους παρέχει έδαφος να κάνουν πράγματα και να επικοινωνήσουν κάτι που δυσκολεύει την ενίσχυση της κατάστασης τους. Για τους ίδιους λόγους, είναι πιο εύκολο να γιατρευτεί ένας καταθλιπτικός το καλοκαίρι παρά το χειμώνα. Ο θεραπευτής έχει τη δυνατότητα να τον κινητοποιήσει να κάνει πράγματα ευχάριστα πολύ περισσότερο απ’ ότι το χειμώνα.

Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, να προσπαθεί κανείς να αποθηκεύει θετική ενέργεια το καλοκαίρι χρησιμοποιώντας κάθε μέσω «αλλαγής». Για τον κάθε άνθρωπο μπορεί να είναι αυτό εφικτό έστω και αν δεν έχει την κάθε είδους δυνατότητα να πάει διακοπές. Το γεγονός και μόνο ότι μπορεί να επικοινωνήσει με δικούς του ανθρώπους, να πάρει ενέργεια από τον ήλιο και από τη θάλασσα, εάν αυτό είναι εφικτό, είναι σημαντικό κίνητρο για να περάσει ευχάριστα τους καλοκαιρινούς μήνες. Η απομάκρυνση της μοναξιάς του χειμώνα είναι ένας από τους πρώτους στόχους το καλοκαίρι.
Η αποβολή του άγχους είναι επίσης στόχος για τους περισσότερους το καλοκαίρι.

Χαλαρωτικά μπάνια, ηλιοθεραπεία, απογευματινοί περίπατοι, ταξίδια σε φιλικά ή συγγενικά πρόσωπα, ταξίδια επιμορφωτικά, είναι μόνο λίγα από τα πράγματα που μπορεί κανείς να κάνει για να αποβάλλει το άγχος του χειμώνα. Δεν είναι τυχαίο ότι το καλοκαίρι έχει χαρακτηριστεί ως εποχή της αλλαγής και της ανανέωσης.

Υπάρχει όμως και η αντίθετη άποψη που υποστηρίζει ότι δεν είναι τόσο σημαντική η αξία των διακοπών, όπως θέλουν πολλοί να πιστεύουν, αφού το μόνο που σου προσφέρουν είναι σπατάλη κάποιων χρημάτων και κούραση κυρίως σωματική. Αυτή η ομάδα ανθρώπων θεωρεί το καλοκαίρι μια εποχή ίδια με τις άλλες και αδιαφορούν στο πέρασμά της. Θεωρητικά, πολλοί άνθρωποι που έχουν αντίθετη άποψη και περνάνε με ξεχωριστό τρόπο το καλοκαίρι τους, ίσως και να συμφωνήσουν σε κάποιο βαθμό. Πρέπει όμως να σημειωθεί εδώ ότι η επίδραση των καλοκαιρινών διακοπών έρχεται πολύ μετά, για παράδειγμα όταν ξεκινήσει η δουλειά, το φθινόπωρο. Τότε μπορεί να καταλάβει κάποιος πόσο σημαντικές ήταν οι διακοπές γιατί μπορεί να αντιμετωπίσει το φόρτο της δουλειας πιο εύκολα. Οι καλοκαιρινές διακοπές παρομοιάζονται με την επίδραση που έχει κάποιο φάρμακο στον ασθενή. Όπως το φάρμακο δεν επιδρά αμέσως είτε θετικά είτε αρνητικά στον οργανισμό του ασθενούς, έτσι και οι διακοπές επιδρούν πάνω μας αφου τελειώσουν.

Ας δώσουμε, λοιπόν την ευκαιρία στους εαυτούς μας να ανανεωθούμε και το φετινό καλοκαίρι. Ας αφήσουμε πίσω μας το άγχος και τους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητας και ας χαρίσουμε στους εαυτούς μας λίγες στιγμές ξεγνοιασιάς και χαλάρωσης. Σίγουρα θα μας κάνει καλό…..