Ανδρική οστεοπόρωση

ΦΩΤEΙΝΗ Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Ενδοκρινολόγος
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Σ. ΓΚΑΣΤΑΡΗΣ
Ιατρός
Β΄Νοσοκομείο ΙΚΑ <<ΠΑΝΑΓΙΑ >>

Η οστεοπόρωση δεν αποτελεί αποκλειστικά γυναικεία νόσο .

Τι είναι η οστεοπόρωση;
Η οστεοπόρωση ( οστά + πώροι ) αποτελεί μία νόσο στην οποία τα κόκαλα γίνονται αδύναμα και εμφανίζουν μεγαλύτερη επιρρέπεια για την εκδήλωση κατάγματος. Η νόσος οφείλεται κυρίως στην απώλεια φυσιολογικής οστικής μάζας , που καταλήγει σε διαταραχή και της ποιότητας του οστού και κυρίως της αρχιτεκτονικής του με συνέπεια τα οστά να γίνονται ευαίσθητα και να παρουσιάζουν μειωμένη αντοχή στις εξωτερικές δυνάμεις. Το τελικό αποτέλεσμα της νόσου είναι η εμφάνιση, τις περισσότερες φορές ξαφνικά, οστεοπορωτικών καταγμάτων. Τα πιο χαρακτηριστικά οστεοπορωτικά κατάγματα είναι τα κατάγματα της κερκίδας, της σπονδυλικής στήλης και του ισχίου. Αυτή η νόσος του σκελετού αποτελεί πραγματική απειλή επειδή , χωρίς να δώσει ιδιαίτερη συμπτωματολογία, οδηγεί στο κάταγμα το οποίο έχει ολέθριες συνέπειες στα άτομα , τις οικογένειές τους αλλά και στην πολιτεία .

Επιδημιολογία
Για πολλά χρόνια η οστεοπόρωση θεωρούνταν σχεδόν αποκλειστικά γυναικεία νόσος. Πρόσφατες επιδημιολογικές μελέτες έδειξαν ότι η ηλικιο-εξαρτώμενη αύξηση της συχνότητας των καταγμάτων που διαπιστώνεται στις γυναίκες παρατηρείται και στους άνδρες. Μόνο κατά τα τελευταία χρόνια έγινε εμφανές ότι το πρόβλημα της οστεοπόρωσης στον άνδρα αποτελεί σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Περίπου 30 % των καταγμάτων του ισχίου συμβαίνει σε άνδρες και 1 στους 8 άνδρες ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών θα εμφανίσει οστεοπορωτικό κάταγμα . Η αύξηση στον κίνδυνο κατάγματος στο ισχίο αυξάνεται εκθετικά τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες αλλά η αύξηση αυτή εμφανίζεται αργότερα στους άνδρες , περίπου κατά 10 χρόνια . Οι άνδρες <<χάνουν >> οστική μάζα με την ηλικία , αλλά επειδή έχουν μεγαλύτερη οστική μάζα φθάνουν σε < οστεοπορωτικά > επίπεδα σε μεγαλύτερη ηλικία σε σχέση με τις γυναίκες . Επίσης στους άνδρες έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι δεν εμφανίζεται η ταχεία οστική απώλεια που σχετίζεται με την εμμηνόπαυση στις γυναίκες. Στην ηλικία των 90 ετών , περίπου το 17% των ανδρών θα υποστεί οστεοπορωτικό κάταγμα στο ισχίο , σε σχέση με το 32% των γυναικών .
Τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες , ο κίνδυνος κατάγματος σχετίζεται με την οστική μάζα . Σύμφωνα με τα κριτήρια της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας ( WHO), σαν οστεοπόρωση , ορίζεται, η κατάσταση εκείνη κατά την οποία διαπιστώνεται οστική μάζα μικρότερη κατά 2,5 σταθερές αποκλίσεις από την κορυφαία οστική μάζα (ΟΜ) (T-score < – 2,5 SD ). Ο ορισμός αυτός αφορά μόνο μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και όχι άλλες ομάδες, αλλά επί του παρόντος το «δανειζόμαστε» σαν κριτήριο και για τους άνδρες . Αν χρησιμοποιηθούν τα ίδια κριτήρια και στους άνδρες το ποσοστό των ανδρών με οστεοπόρωση , στις ΗΠΑ, ανέρχεται σε 1-2 εκατομμύρια , ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες με οστεοπενία φθάνει τα 8-13 εκατομμύρια . Δηλαδή περίπου 4-6 % των ανδρών ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών έχουν οστεοπόρωση , και 33 έως 47 % έχουν οστεοπενία . Όσον δε αφορά τη φυλετική κατανομή η συχνότητα της οστεοπόρωσης είναι περίπου 7 % στους λευκούς άνδρες , 5 % στους άνδρες της μαύρης φυλής , και περίπου 3 % στους Ισπανό-Αμερικανούς .

Οστική μάζα και δομή σκελετού στους άνδρες

Ο σκελετός αποτελεί έναν ιδιαίτερα δραστήριο ιστό με καταπληκτική αρχιτεκτονική γεγονός που του επιτρέπει να εκπληρώνει τους πολλούς ρόλους που καλείται να παίξει. Από τη στιγμή της σύλληψης του ανθρώπου, κατά την ενδομήτριο ζωή αρχίζει να αυξάνεται η οστική μάζα. Η διαδικασία με την οποία τα οστά αυξάνονται και προσλαμβάνουν το τελικό τους σχήμα και μέγεθος, περίπου στο τέλος της εφηβείας, λέγεται οστική κατασκευή. Συγχρόνως, όμως, στα οστά λαμβάνει χώρα και η οστική ανακατασκευή με την οποία ο σκελετός έχει τη δυνατότητα να ανανεώνεται συνεχώς. Η οστική ανακατασκευή λαμβάνει χώρα σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου και κάθε δέκα περίπου χρόνια ανανεώνεται όλος ο σκελετός. Η διατήρηση, επομένως, της ισορροπίας μεταξύ της απορρόφησης του παλιού οστού και της παραγωγής νέου οστού είναι καθοριστικής σημασίας για τη διατήρηση της καλής κατάστασης των οστών.
Υπάρχουν διάφορα είδη οστού ανάλογα με την περιοχή και με τον προορισμό που έχουν . Tο εξωτερικό μέρος των οστών λέγεται φλοιώδες οστούν και αποτελείται από κανάλια, ενώ το εσωτερικό λέγεται δοκιδώδες και μοιάζει με κερήθρα μελισσών. Οι χώροι ανάμεσα από τα οστά περιέχουν κύτταρα του μυελού , που παράγουν το αίμα και μερικά λιποκύτταρα . Επομένως τα οστά δεν αποτελούν απλά στηρίγματα του σώματος, αλλά έχουν και άλλες σημαντικές λειτουργίες να επιτελέσουν.

Η οστική μάζα αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα που καθορίζει την εμφάνιση ή όχι κατάγματος τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.

Κατά τη διάρκεια της εφηβείας παρατηρείται μια εντυπωσιακή αύξηση της οστικής μάζας τόσο στα κορίτσια όσο και στα αγόρια. Η εφηβεία εμφανίζεται αργότερα χρονολογικά στα αγόρια και η επίτευξη της κορυφαίας οστικής μάζας επίσης επιτυγχάνεται αργότερα. Υπάρχουν σαφείς διαφορές στη μορφολογία του σκελετού μεταξύ των δύο φύλων. Οι φυλετικές διαφορές αφορούν τόσο την μάζα όσο και κυρίως το μέγεθος. Οι διαστάσεις του ανδρικού σκελετού είναι μεγαλύτερες σε σύγκριση με τις διαστάσεις του γυναικείου σκελετού. Σαν αποτέλεσμα η ποσότητα τoυ ολικού ασβεστίου του σκελετού είναι μεγαλύτερη στους άνδρες έναντι του ολικού ασβεστίου του σκελετού των γυναικών . Είναι μύθος η άποψη ότι η οστική μάζα των ανδρών είναι μεγαλύτερη σε σχέση με τις γυναίκες. Οι διαφορές αφορούν μόνο το μέγεθος ,
Οι φυλετικές διαφορές, οι οποίες αφορούν , το κορυφαίο οστικό μέγεθος έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, διότι το μεγαλύτερο μέγεθος του ανδρικού οστού συμβάλλει στη μεγαλύτερη αντοχή του οστού .

Ηλικιοεξαρτώμενη οστική απώλεια.

Εκτός από τις διαφορές στην κορυφαία οστική μάζα , επίσης διαφορές στο ρυθμό της οστικής απώλειας συμβάλλουν και στον καθορισμό του κινδύνου κατάγματος. Οι περισσότερες επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν μία σχεδόν γραμμική ηλικιοεξαρτώμενη μείωση της οστικής μάζας , ενώ υπάρχουν και άλλες μελέτες στις οποίες φαίνεται ότι η οστική απώλεια γίνεται με ταχύτερο ρυθμό στους άνδρες μετά την ηλικία των 50 ετών.
Εκείνο όμως το γεγονός , το οποίο , έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι οι μεταβολές της μικροαρχιτεκτονικής του οστού. Υπάρχουν σαφείς διαφορές στις δομικές μεταβολές που παρατηρούνται με την ηλικία μεταξύ ανδρών και γυναικών. Έτσι σε ιστομορφομετρικές μελέτες σπονδύλων έχει βρεθεί ότι στις γυναίκες παρατηρείται όχι μόνο λέπτυνση των οστικών δοκίδων, αλλά και απώλεια δοκίδων, κυρίως των οριζόντιων , ενώ στους άνδρες διαπιστώνεται μόνο λέπτυνση των δοκίδων. Παρόμοια ευρήματα διαπιστώνονται και σε βιοψίες από δείγματα ιλιακής ακρολοφίας. Aυτές λοιπόν οι φυλετικές διαφορές στις ηλικιοεξαρτώμενες δομικές μεταβολές του σκελετού μπορεί να έχουν σημαντική επίδραση στις μηχανικές ιδιότητες του σκελετού , καθώς φαίνεται ότι οι σπόνδυλοι, που υποβαστάζουν το βάρος, διατηρούνταν σε καλύτερη κατάσταση στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες
ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ

Σαν οστεοπόρωση στους άνδρες ορίζεται μια ετερογενής κατάσταση , η οποία περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία αιτιών και κλινικών εμφανίσεων. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι οστεοπόρωσης: Η πρωτοπαθής και η δευτεροπαθής οστεοπόρωση. Σαν πρωτοπαθής οστεοπόρωση χαρακτηρίζεται η απώλεια οστικής μάζας που προκαλείται είτε από την ηλικία (γεροντική) είτε από άγνωστη αιτία (ιδιοπαθής). Ο όρος ιδιοπαθής χρησιμοποιείται για άνδρες ηλικίας μικρότερης των 70 ετών, επειδή στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας η ύπαρξη της οστεοπόρωσης αποδίδεται στην απώλεια του οστού που προκαλείται από την ίδια την ηλικία.

Ιδιοπαθής οστεοπόρωση

Η οστεοπόρωση στον άνδρα χαρακτηρίζεται σαν ιδιοπαθής όταν δεν μπορεί να εντοπισθεί , κλινικά και εργαστηριακά , άλλη αιτία οστεοπόρωσης. Παραδοσιακά η οστεοπόρωση στον άνδρα θεωρούνταν « δευτεροπαθής » αλλά, φαίνεται ότι αυτό δεν ισχύει . Η συχνότητα της ιδιοπαθούς οστεοπόρωσης στον άνδρα δεν είναι ακριβώς γνωστή, ενώ αδιευκρίνιστος είναι και ο χαρακτήρας της. Φαίνεται ότι ο υποκείμενος, προέχων ιστοπαθολογικός χαρακτήρας της νόσου, ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία. Η αιτία αυτής της απώλειας είναι άγνωστη, ενώ έχουν ενοχοποιηθεί διάφοροι παράγοντες όπως , μεταβολές στα επίπεδα της τεστοστερόνης και οιστραδιόλης ,των ορμονών που μετέχουν στη ρύθμιση του μεταβολισμού του ασβεστίου, της νεφρικής λειτουργίας και της εντερικής απορρόφησης του ασβεστίου (Ca), όπως η παραθορμόνη και τέλος η αυξητική ορμόνη, αυξητικοί παράγοντες κ.λ.π.

Δευτεροπαθής οστεοπόρωση

Η ακριβής συχνότητα της δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης στους άνδρες δεν είναι γνωστή. Υποστηρίζεται ότι, περίπου στο 50% των περιπτώσεων ανδρών με οστεοπόρωση υπάρχει άλλη αιτία που προκάλεσε τη μείωση της οστικής μάζας. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός ο έλεγχος της διερεύνησης της οστεοπόρωσης στους άνδρες. Συχνότερες αιτίες δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης στους άνδρες θεωρούνται η λήψη κορτιζόνης, ο υπογοναδισμός (χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης), νοσήματα του γαστρεντερικού συστήματος, η ασβεστιουρία, το κάπνισμα, η κατάχρηση αλκοόλ, η θυρεοτοξίκωση και η ακινητοποίηση.

Αίτια Β΄παθούς οστεοπόρωσης στον άνδρα

  • Υπογοναδισμός Θυρεοτοξίκωση
  • Περίσσεια γλυκοκορτικοειδών Νεοπλασματικά νοσήματα
  • Αλκοολισμός Ρευματοειδής αρθρίτιδα
  • Ασβεστιουρία Ακινητοποίηση
  • Κάπνισμα Συστηματική μαστοκύτωση
  • Γαστρεντερικές διαταραχές Ατελής οστεογένεση
  • Αντιεπιληπτικά φάρμακα Ομοκυστινουρία

Παράγοντες κινδύνου

  • Μεγάλη ηλικία 
  • Μειωμένο σωματικό βάρος 
  • Μειωμένη σωματική άσκηση 
  • Χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου με τη τροφή 
  • Κάπνισμα 
  • Αλκοολισμός 
  • Χρόνια αναπνευστική νόσος 
  • Γαστρεκτομή 
  • Ημιπληγία 
  • Νόσος Parkinson 
  • Άνοια
  • Μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης 
  • Μειωμένα επίπεδα οιστραδιόλης
  • Χρήση ηρεμιστικών

Κάπνισμα

Οι άνδρες που καπνίζουν εμφανίζουν ταχύτερο ρυθμό οστικής απώλειας και μεγαλύτερη συχνότητα καταγμάτων στη σπονδυλική στήλη και στο ισχίο. Ο καπνός, η νικοτίνη και οι άλλες χημικές ουσίες που βρίσκονται στα τσιγάρα μπορεί να ασκούν απευθείας τοξική δράση στο κόκαλο ή να μειώνουν την απορρόφηση του ασβεστίου και άλλων στοιχείων που είναι απαραίτητα για την υγεία των οστών.

 

Κατάχρηση αλκοόλ

Υπάρχουν δεδομένα, σύμφωνα με τα οποία, η κατάχρηση αλκοόλ μπορεί να μειώσει την οστική μάζα και να οδηγήσει σε αύξηση των καταγμάτων. Στο 25-50% των ανδρών που ζήτησαν ιατρική βοήθεια για τη διακοπή της λήψης αλκοόλ διαπιστώθηκε μειωμένη οστική μάζα. Βρέθηκε ότι νεαροί αλκοολικοί άνδρες είχαν παρόμοια οστική μάζα με ηλικιωμένες γυναίκες.

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ΣΤΟΝ ΑΝΔΡΑ;

Η οστεοπόρωση μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά εάν διαγνωστεί έγκαιρα και πριν ακόμη συμβεί σημαντικού βαθμού οστική απώλεια. Δυστυχώς , όμως, η διάγνωση της οστεοπόρωσης στον άνδρα συνήθως γίνεται καθυστερημένα και σχεδόν πάντα όταν ήδη έχει συμβεί οστεοπορωτικό κάταγμα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει η ίδια ευαισθητοποίηση για τη διερεύνηση της νόσου στους άνδρες με αυτήν που υπάρχει στις γυναίκες.
Το πρώτο βήμα για τη διερεύνηση πιθανής οστεοπόρωσης στον άνδρα αποτελεί η «υπόνοια» ότι ο άνδρας αυτός μπορεί να έχει οστεοπόρωση και κατά συνέπεια να ζητήσει ιατρική βοήθεια. Ο γιατρός , αφού πάρει ένα λεπτομερές ιστορικό για να εντοπίσει την ύπαρξη πιθανών παραγόντων κινδύνου και αφού κάνει μία πλήρη κλινική εξέταση, θα ζητήσει τη μέτρηση της οστικής μάζας στο ισχίο και στη σπονδυλική στήλη . Το ιστορικό, η κλινική εξέταση και ο συνήθης βιοχημικός –αιματολογικός έλεγχος θα βοηθήσουν σημαντικά στην εκτίμηση του άνδρα με μειωμένη οστική μάζα. Χρειάζεται προσεκτική μελέτη έτσι ώστε σε περίπτωση μειωμένης οστικής μάζας , να αποκλεισθούν άλλα νοσήματα τα οποία επίσης προκαλούν μείωση της οστικής μάζας .

ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΛΗΦΘΕΙ Η ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΣΤΟΝ ΑΝΔΡΑ;

Η οστεοπόρωση δυστυχώς είναι περισσότερο συχνή από ότι πιστεύεται . Δεν μπορεί βέβαια κανείς να σταματήσει την οστική απώλεια που προκαλείται με την ηλικία αλλά μπορούν να ληφθούν εγκαίρως μέτρα έτσι ώστε να υπάρξει μικρότερη οστική απώλεια και άρα μικρότερος κίνδυνος για εμφάνιση κατάγματος . Η πρόληψη αρχίζει από την παιδική ηλικία , με τη σωστή διατροφή και άσκηση , ενώ στα άτομα μεγάλης ηλικίας η πρόληψη των πτώσεων έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία . Για την πρόληψη της οστεοπόρωσης στους άνδρες , όπως και στις γυναίκες, είναι απαραίτητη η πρόσληψη επαρκών ποσοτήτων ασβεστίου και βιταμίνης D , η άσκηση , η διατήρηση κανονικού σωματικού βάρους, η αποφυγή του καπνίσματος και της κατάχρησης αλκοόλ .

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΠΙΒΡΑΔΥΝΟΥΝ Η ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΟΣΤΙΚΗ ΑΠΩΛΕΙΑ ΣΤΟΥΣ ΑΝΔΡΕΣ;

Αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης
Εάν είναι γνωστή η αιτία της οστεοπόρωσης γίνεται αιτιολογική αντιμετώπιση του προβλήματος . Πολλά οστεοπορωτικά κατάγματα στους άνδρες θα αποφεύγονταν με την απλή τροποποίηση των παραγόντων κινδύνου , όπως το κάπνισμα, η μειωμένη πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης D , η κατάχρηση αλκοόλ και η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας. Για όλους τους άνδρες με οστεοπόρωση θεωρείται απαραίτητη η πρόσληψη 1200–1500 mg ασβεστίου την ημέρα , και 400–600 IU/ ημέρα βιταμίνης D. Επίσης απαραίτητη θεωρείται η επαρκής σωματική άσκηση η διακοπή του καπνίσματος και η μείωση της ποσότητος του προσλαμβανόμενου αλκοόλ . Δε συστήνεται η χορήγηση ανδρογόνων , εκτός των περιπτώσεων στις οποίες διαπιστώνεται έλλειψη ανδρογόνων .
Θεραπεία υποκατάστασης με ανδρογόνα

Η χορήγηση τεστοστερόνης σε άνδρες με υπογοναδισμό αποτελεί τη θεραπεία εκλογής. Ιδιαίτερα ωφελούνται οι ασθενείς εκείνοι στους οποίους χορηγείται το φάρμακο πριν από τη σύγκλειση των επιφύσεων των οστών, δηλαδή κατά την εφηβεία. Για το λόγο αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να παρακολουθείται και στους άνδρες η εφηβεία και να ζητείται έγκαιρα η βοήθεια του ειδικού διότι αν η αγωγή χορηγηθεί αργότερα, τα αποτελέσματα θα είναι φτωχά. Σε άνδρες με κανονικά επίπεδα τεστοστερόνης δεν συστήνεται η εξωγενής χορήγηση τεστοστερόνης, διότι οι παρενέργειες που μπορεί να προκύψουν από τη χορήγηση του φαρμάκου, δεν καθιστούν την αγωγή αυτή αποδεκτή για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης .

Βιταμίνη D

Είναι απαραίτητη η καθημερινή λήψη επαρκών δόσεων βιταμίνης D και επειδή δεν είναι εύκολο να προσληφθεί η βιταμίνη D με την τροφή, θα πρέπει αυτή να χορηγείται με τη μορφή συμπληρώματος. Οποιαδήποτε άλλη φαρμακευτική αγωγή κι αν χορηγηθεί, θα έχει καλό αποτέλεσμα μόνο αν παράλληλα καλύπτονται και οι ανάγκες σε ασβέστιο και βιταμίνη D.

Διφωσφονικά

Έχουν χορηγηθεί σε ασθενείς με οστεοπόρωση και τα αποτελέσματα είναι ευεργετικά και παρόμοια με αυτά που παρατηρούνται και στις γυναίκες.

Τεριπαρατίδη

Επίσης, έχει μελετηθεί σε άνδρες και αποτελεί ενδεικνυόμενη αγωγή σε άνδρες που πάσχουν από οστεοπόρωση.

Θειαζιδικά διουρητικά

Υπάρχουν δεδομένα που δείχνουν ότι περίπου στο 20% των ανδρών στους οποίους διαγνώστηκε ιδιοπαθής οστεοπόρωση υπάρχει ασβεστιουρία, δηλαδή απώλεια ασβεστίου με τα ούρα. Για το λόγο αυτό, στις περιπτώσεις αυτές με οστεοπόρωση χορηγούνται θειαζιδικά διουρητικά., τα οποία φαίνεται ότι ασκούν ευνοϊκή δράση στην οστική μάζα, το ρυθμό της οστικής απώλειας και τον κίνδυνο κατάγματος του ισχίου στους άνδρες.. Το ίδιο αποτέλεσμα δεν προκύπτει και από τη χορήγηση άλλων διουρητικών. Φαίνεται ότι, εκτός από την ιδιότητα των θειαζιδικών διουρητικών να μειώνουν την αποβολή του ασβεστίου στα ούρα, ασκούν και άμεση δράση στα οστικά κύτταρα.
Εκλεκτικοί τροποποιητές του ανδρογονικού υποδοχέα (SARMs)
Μια καινούργια προσέγγιση στην αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης στον άνδρα και ίσως και στη γυναίκα , θα μπορούσε να αποτελεί μια νέα ομάδα φαρμάκων , οι εκλεκτικοί τροποποιητές των ανδρογονικών υποδοχέων . Στην ομάδα αυτή των φαρμάκων υπάρχουν παράγοντες , οι οποίοι διεγείρουν την οστική παραγωγή , χωρίς να προκαλούν υπερτροφία του προστάτη στους άνδρες ή σημεία αρρενοποίησης στις γυναίκες
.
Πώς μπορούμε να προλάβουμε την οστεοπόρωση;

Έχουν διενεργηθεί λιγότερες μελέτες για την οστεοπόρωση στους άνδρες απ΄ ότι στις γυναίκες, ωστόσο οι ειδικοί συμφωνούν ότι όλοι οι άνθρωποι, άνδρες και γυναίκες, πρέπει να ακολουθούν τα παρακάτω βήματα για να προλάβουν την εμφάνιση οστεοπόρωσης:

  • Αποφυγή καπνίσματος, μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ και αύξηση της φυσικής δραστηριότητας.
  • Εξασφάλιση της απαραίτητης ημερήσιας ποσότητας ασβεστίου.
  • Εξασφάλιση της απαραίτητης ποσότητας βιταμίνης D.
  • Τακτική φυσική άσκηση και ιδιαίτερα με ασκήσεις όπου τα οστά και οι μύες δουλεύουν ενάντια στη βαρύτητα. Τέτοιες είναι το περπάτημα, το τζόκινγκ, τα ομαδικά αθλήματα, το τένις, το ανέβασμα της σκάλας, ασκήσεις με αλτήρες. Ο γιατρός θα εκτιμήσει και θα προσαρμόσει κατάλληλα το πρόγραμμα άσκησης σε άτομα με διαγνωσμένη οστεοπόρωση, ώστε να αποφασιστεί αν αθλήματα που απαιτούν σύνθετες ή στροφικές κινήσεις, όπως το μπάσκετ ή το τένις, πρέπει να περιορίζονται.
  • Συμβουλή του ειδικού γιατρού για τη χρήση φαρμάκων, όπως τα στεροειδή, που είναι γνωστό ότι προκαλούν οστική απώλεια.
  • Διάγνωση και αντιμετώπιση υποκείμενων παθολογικών καταστάσεων που επηρεάζουν την υγεία του οστού.

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ :

  • Η οστεοπόρωση είναι συνήθως ασυμπτωματική στους άνδρες και συχνά πρώτη εκδήλωσή της αποτελούν κατάγματα ελάχιστης βίας ή τυχαία ευρήματα οστεοπενίας σε μια ακτινογραφία.
  • Περίπου το 1/3 των ανδρών με οστεοπόρωση έχουν ιδιοπαθή νόσο. Συχνές αναγνωρίσιμες αιτίες οστεοπόρωσης είναι ο υπογοναδισμός, η κατάχρηση αλκοόλ, παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος, η έλλειψη της βιταμίνης D, η αντιεπιληπτική θεραπεία και η θεραπεία με κορτιζόνη .
  • Οστική πυκνότητα μικρότερη περισσότερο από 2,5 σταθερές αποκλίσεις από τη φυσιολογική ( T-score <-2,5 SD) αποτελεί διαγνωστικό κριτήριο οστεοπόρωσης σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
  • Μετά τη διάγνωση της οστεοπόρωσης, οι δευτεροπαθείς αιτίες πρέπει να αναγνωρίζονται και να θεραπεύονται, οι ασθενείς θα πρέπει να παίρνουν συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D ώστε να λαμβάνουν τις απαραίτητες ημερήσιες ποσότητες (>1000 mg και 800IU). Επιπλέον, θα πρέπει να συστήνεται άσκηση που θα οδηγεί στην απώλεια βάρους. Τα διφωσφονικά αποτελούν σήμερα τη θεραπεία εκλογής της νόσου.
  • Συστηματικές μετρήσεις της οστικής πυκνότητας θα πρέπει να διενεργούνται κάθε 1 έως 2 χρόνια για να ελέγχεται η ανταπόκριση στη θεραπεία.

ΠΩΣ ΝΑ ΠΡΟΛΑΒΕΤΕ ΚΑΙ ΠΩΣ ΝΑ ΕΛΕΓΞΕΤΕ ΤΗΝ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ

Η οστεοπόρωση στους άνδρες συχνά εκδηλώνεται με ένα κάταγμα της σπονδυλικής στήλης ή του ισχίου, ενώ στις γυναίκες συχνότερα διαγιγνώσκεται σε έναν έλεγχο ρουτίνας. Τα τεστ ελέγχου των ασυμπτωματικών ανδρών είναι ωφέλιμα από τη στιγμή που μια αξιόπιστη μέθοδος (DXA), είναι διαθέσιμη για να τεθεί η διάγνωση και η κατάλληλη αντιμετώπιση μειώνει τον κίνδυνο κατάγματος, όπως επίσης και τη θνητότητα και τη θνησιμότητα. Ο στόχος είναι να τεθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα η διάγνωση και να ξεκινήσει η θεραπεία στους άνδρες με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης οστεοπόρωσης. Τα πλέον πρόσφατα δεδομένα και οι απόψεις των ειδικών στο θέμα συγκλίνουν στις εξής ενδείξεις για μέτρηση της οστικής πυκνότητας στους άνδρες:

  • Ηλικία 70 ετών ή μεγαλύτερη
  • Ιστορικό καταγμάτων ελάχιστης βίας στην ενήλικο ζωή 
  • Ιστορικό καταστάσεων σχετιζόμενων με μειωμένη οστική μάζα ή οστική απώλεια στην ενήλικο ζωή
  • Θεραπεία σχετιζόμενη με φάρμακα που μειώνουν την οστική μάζα 
  • Πριν από την έναρξη φαρμακευτικής αγωγής 
  • Ως παρακολούθηση ακολουθώντας τη διάγνωση οστεοπόρωσης ή οστικής απώλειας
  • Σε άνδρες που δε λαμβάνουν αγωγή για χαμηλή οστική μάζα, αλλά θα χρειασθεί πιθανόν στο μέλλον να πάρουν αγωγή αρχίσουν να λαμβάνουν αν βρεθεί επιδείνωση της οστικής απώλειας