Η άποψη μας – Σεπτέμβριος 2008

Η κινητοποίηση και συστράτευση ατόμων, ομάδων και γενικότερα της κοινωνίας για την κατάκτηση ενός στόχου απαιτεί την ύπαρξη και προβολή ενός οράματος. Για να γίνει εφικτή η ενεργοποίηση των πολιτών θα πρέπει το όραμα να υπόσχεται μία ριζική βελτίωση στις υπάρχουσες κοινωνικές η οικονομικές δομές η την επίτευξη ενός « εθνικού στόχου». Στην περίπτωση που ο πολίτης πιστέψει στο όραμα είναι διατεθειμένος να υποβληθεί σε στερήσεις και θυσίες για την επίτευξή του.

Για την αποδοχή του οράματος από τη κοινωνία δεν αρκεί μόνο η επικοινωνιακή του προβολή σαν στόχου αλλά πρέπει να εξηγηθούν με σαφήνεια η μεθοδολογία και οι ειδικές δράσεις που απαιτεί η πολιτεία από τα άτομα για την επίτευξή του.

Επιτυχημένα παραδείγματα κατάκτησης εθνικών στόχων όπου απαιτήθηκε, μέσα από ένα όραμα, συλλογική προσπάθεια της κοινωνίας αποτελούν οι εθνικοαπελευθερωτικοί αγώνες, και πιο πρόσφατα η ένταξή μας στην ΟΝΕ και η οργάνωση και υλοποίηση των Ολυμπιακών αγώνων. Οι στόχοι αυτοί για να επιτευχθούν οδήγησαν σε τροποποίηση συμπεριφοράς των πολιτών, όπως για παράδειγμα οικονομικούς περιορισμούς η προσφορά εθελοντικής εργασίας που θα ήταν ανέφικτα κάτω από ομαλές συνθήκες.

Η πρόσφατη παγκόσμια οικονομική κρίση αποτελεί ένα τυπικό παράδειγμα αποτυχίας των κυβερνήσεων να δώσουν στους πολίτες ένα όραμα για την αντιμετώπισής της. Υιοθετείται μία παθητική, αμυντική πολιτική που συνίσταται κυρίως σε χρηματοδοτήσεις από τα Κράτη και σε μαζικές απολύσεις εργαζομένων από ιδιωτικούς φορείς. Η κοινωνία των πολιτών μένει αμέτοχη στη προσπάθεια ενώ αντίθετα ιδιωτικοί φορείς που σε ένα μεγάλο ποσοστό προκάλεσαν τη κρίση, όπως οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, καλούνται να διοχετεύσουν στην αγορά την οικονομική βοήθεια που χορηγείται από το Κράτος, δηλαδή από τους φορολογούμενους.

Η τακτική αυτή οφείλεται και στην αδυναμία εκπόνησης ενός σχεδίου συλλογικά αποδεκτού από τις κυβερνήσεις, όπως φάνηκε και από την αποτυχία της Ευρωπαικής Ενωσης να υιοθετήσει ένα σχέδιο υπερεθνικής εμβέλειας, αλλά και στα χαρακτηριστικά του καπιταλιστικού συστήματος που βλέπει το πολίτη κυρίως σαν καταναλωτή. Αν του ζητήσει να περιορίσει τη κατανάλωση κατεβάζοντας το βιοτικό του επίπεδο, αυτό θα οδηγήσει σε μείωση του τζίρου με δυσμενείς επιπτώσεις στη παραγωγή και στην ανεργία.

Επιπρόσθετα ο πολίτης που μέχρι τώρα ζούσε πάνω από τη πραγματική του οικονομική δυνατότητα μέσα από δάνεια που απλόχερα χορηγούσαν οι τράπεζες βλέπει να του παίρνουν πίσω όχι μόνο αυτά που του έδωσαν αλλά και τις κοινωνικές προσφορές που θεωρούσε δεδομένες όπως τη δωρεάν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης αλλά και τις παροχές της ασφάλισης και συνταξιοδότησης.

Ο θεάνθρωπος έδωσε στο κόσμο ένα όραμα μας κοινωνίας όπου οι άνθρωποι θα ζουν και θα εργάζονται ελεύθεροι, όπου θα βασιλεύει η συμπόνια, η αγάπη για τον διπλανό, η ανιδιοτέλεια και η προσφορά. Ο Χριστός κινητοποίησε τους ανθρώπους που πίστεψαν στο όραμα του και ήταν έτοιμοι να δώσουν και τη ζωή τους για τη κατάκτησή του. Ο Χριστός όμως δεν κάλεσε ούτε κυβερνήσεις ούτε χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς να συμμετάσχουν στη προσπάθεια και στις θυσίες. Κάλεσε τον απλό λαό που πίστεψε σε Αυτόν και στο όραμα του.

Μήπως θα πρέπει κάποτε να αντιληφθούμε ότι « οι αδελφοί μας» με τη Χριστιανική έννοια είναι πιο φερέγγυοι από « τους αδελφούς Lehman»;

 

Κώστας Φαινέκος