Οι ανισότητες που παρατηρούνται στο κόσμο μας δεν αφορούν μόνο τη δημοκρατία, τη παιδεία και την οικονομία. Αφορούν και την υγεία και μάλιστα με ένα φαινομενικά ανορθόδοξο τρόπο.
Ετσι οι πτωχές και υποανάπτυκτες χώρες της Αφρικής και Ασίας υποφέρουν από πείνα και κακές συνθήκες υγιεινής με αποτέλεσμα την ενδημική παρουσία λοιμωδών νοσημάτων, όπως γαστρεντερίτιδων, φυματίωσης και AIDS, ενώ οι αναπτυγμένες χώρες της Δύσης υποφέρουν από χρόνια μεταβολικά νοσήματα όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης, τα καρδιαγγειακά, και νοσήματα φθοράς, όπως οι οστεοαρθρίτιδες, η οστεοπόρωση και τα νεοπλάσματα. Και τα μέν, των φτωχών, και τα δε, των πλουσίων, είναι σε ένα μαγάλο ποσοστό αποτέλεσμα των συνθηκών διαβίωσης.
Αποδεικνύεται έτσι ότι ο πλούτος δεν συμβαδίζει πάντα με μείωση της νοσηρότητας δηλαδή της επίπτωσης των νοσημάτων σε ένα πληθυσμό. Απλά διαφέρει ο τύπος της ασθένειας που επιδημιολογικά κυριαρχεί.
Φυσικά οι πλούσιες χώρες έχουν καλύτερα συστήματα υγείας και πολύ πιο εύκολη πρόσβαση σε φαρμακευτική αγωγή. Εμφανίζουν έτσι μεγαλύτερο μέσο όρο ζωής από τις φτωχές δεν μπορούν όμως να αντιμετωπίσουν το κύριο αιτιολογικό παράγοντα της εμφάνισης «των δικών τους» νοσημάτων που είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής.
Η έλλειψη παχυσαρκίας στις οικονομικά ασθενείς χώρες, αποτέλεσμα της μειωμένης θερμιδικά διατροφής, μπορεί να προκαλεί χρόνιο υποσιτισμό παρεμποδίζει όμως την εμφάνιση διαβήτη. Η έλλειψη άσκησης στις δυτικές κοινωνίες, αποτέλεσμα του αυτοκινήτου, της τηλεόρασης και της καθιστικής εργασίας, μπορεί να αποτελεί όνειρο ζωής για τους κατοίκους του 3ου κόσμου,
όμως σε αυτούς που αναγκαστικά ασκούνται μια και δεν απολαμβάνουν τις ανέσεις της ζωής σε ένα αστικό περιβάλλον, παρεμποδίζεται η εμφάνιση υπέρτασης και στεφανιαίας νόσου.
Οι μέν έχουν το λίγο και μολυσμένο νερό οι δε την ατμοσφαιρική ρύπανση. Οι φτωχοί μάχονται για την επιβίωση και έχουν χαμηλό ποσοστό νευρώσεων και ψυχώσεων, ενώ οι πλούσιοι καταναλίσκουν σε τεράστιες ποσότητες αγχολυτικά. Ο αλκοολισμός και τα τροχαία, που αποτελούν τη πρώτη αιτία θανάτου στις νεαρές ηλικίες στον ανεπτυγμένο κόσμο, είναι σχεδόν άγνωστα στις φτωχές χώρες όπου όμως οι εμφύλιοι πόλεμοι αποτελούν καθημερινή ρουτίνα.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι όταν άτομα από τις φτωχές χώρες έλθουν σαν μετανάστες στη Δύση και μείνουν για μερικά χρόνια υιοθετώντας τις συνήθειές μας αναπτύσσουν ακριβώς την ίδια νοσολογία με τους κατοίκους της χώρας που φιλοξενούνται. Το κυνήγι της αφθονίας και της καλοπέρασης έχει και τις συνέπειές του.
Μήπως τελικά η εξάπλωση των ασθενειών στο Κόσμο είναι δικαιότερη απ’ ότι
ο πλούτος;
Κώστας Φαινέκος
