Η άποψη μας – Ιανουάριος 2007

Η Χώρα μας πέρα από το μοναδικό κλίμα, τη λαμπρή ιστορία και τη καλλιτεχνική της παράδοση διαθέτει ακόμη μία θαυμαστή αλλά παραγνωρισμένη μοναδικότητα. Είναι ο τόπος με τις περισσότερες μη επαγγελματικές αυθεντίες, δηλαδή άτομα που προσφέρουν τη δική τους άποψη για θέματα που νομίζουν ότι γνωρίζουν χωρίς όμως να έχουν τη γνώση και εμπειρία γι΄αυτά.

Δεν υπάρχει τομέας της καθημερινής μας δραστηριότητας που να στερείται των υπηρεσιών της παρεξηγημένης αυτής τάξης. Στις τέχνες, στις επιστήμες, στον αθλητισμό στη πολιτική αφθονούν οι συμπολίτες μας που χωρίς παρότρυνση η αμοιβή προσφέρονται να εκφράσουν με θαυμαστή σαφήνεια αλλά και βεβαιότητα τη γνώμη τους «επί παντός επιστητού»

Το περίεργο είναι ότι όσο περισσότερο επιστημονική η τεχνολογική γνώση απαιτείται για την αντιμετώπιση ενός θέματος τόσο περισσότεροι είναι οι μη επαγγελματικές αυθεντίες που θα θελήσουν, με δικά τους πάντα λόγια, να το επιλύσουν.

Η έκφραση γνώμης για τη διάγνωση αλλά και θεραπεία ασθενειών είναι καθημερινή ρουτίνα για τους άσχετους περί τα ιατρικά. Οι νομικές συμβουλές για περίπλοκες αστικές και μη υποθέσεις περισσεύουν. Η αντιμετώπιση των οικολογικών προβλημάτων όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη ,η μόλυνση της ατμόσφαιρας, τα μεταλλαγμένα προιόντα αποτελούν παιχνίδι για τους «ειδήμονες».

Τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος όπως ο αθλητισμός και η πολιτική. Ολοι μας έχουμε βιώσει τις συγκεντρώσεις των φιλάθλων μετά τα ποδοσφαιρικά παιχνίδια, όπως στη πλατεία Ομονοίας, όπου όλοι έχουν άποψη για την εξέλιξη του αγώνα επιδεικνύοντας μια αξιοθαύμαστη μνήμη στην ακριβή περιγραφή της κάθε φάσης και υποδεικνύοντας τη κατά τη γνώμη τους σωστή κίνηση που φυσικά δε συμπίπτει με αυτή που ακολούθησε ο επαγγελματίας ποδοσφαιριστής.

Εκεί όμως που γίνεται πραγματικά το «έλα να δείς» είναι όταν καταπιανόμαστε με τη πολιτική. Δεν υπάρχει τομέας της πολιτικής δραστηριότητας που να μη δέχεται απλά κριτική ο αρμόδιος υπουργός, αλλά να προτείνονται και εξειδικευμένες λύσεις για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει από τον σχετικό-άσχετο ειδήμονα. Οι υπουργοί οικονομικών, εξωτερικών και άμυνας ιδιαίτερα έχουν χιλιάδες «σκιώδεις» υπουργίσκους που θα μπορούσαν αν ήταν αυτοί στη θέση τους να είχαν μετατρέψει την Ελλάδα σε οικονομικό παράδεισο, όαση ασφάλειας και με ξεχωριστή θέση στη κοινωνία των Εθνών.

Η μη επαγγελματική αυθεντία δεν διστάζει να εκφράσει την «έγκυρη» γνώμη του ακόμα και μπροστά σε ειδικούς στο θέμα επαγγελματίες η ακόμη και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η έκφραση γνώμης από τα παράθυρα των καναλιών από μη ειδικούς για οποιοδήποτε θέμα απασχολεί την Ελληνική κοινωνία είναι χαρακτηριστική. Φυσικά αυτό υποβοηθείται έντεχνα και από τους τηλεπαρουσιαστές που και αυτοί με τη σειρά τους αναλαμβάνουν το έργο του ανακριτού, δικαστού και
εμπειρογνώμονα με τη βοήθεια και των συναδέλφων τους φιλοξενουμένων δημοσιογράφων.

Η έμφυτη τάση του Ελληνα για προβολή και καταξίωση και σε άλλους τομείς πέρα από αυτούς της δικής του επαγγελματικής ενασχόλησης θα παρέμενε ισως μια γραφικότητα αντικείμενο μελέτης από κοινωνιολόγους αν περιοριζόταν στην ικανοποίηση της δικής του ματαιοδοξίας και τόνωση της αυτοπεποίθησης του. Δυστυχώς η κοινωνία μας συχνά αντιμετωπίζει με σοβαρότητα τη γνώμη των μη ειδικών δείχνοντας μια αποδοχή και ευπιστία που όχι μόνο είναι ανεξήγητη αλλά μπορεί να προκαλέσει σοβαρές συνέπειες είτε στα άτομα είτε στη κοινωνία όταν δίνεται στο μη ειδικό η δυνατότητα να την εκφράσει μέσα από τα ΜΜΕ.

Η ευθύνη λοιπόν δεν βαραίνει μόνο τη μη επαγγελματική αυθεντία που σε μια δημοκρατία μπορεί να εκφράσει ελεύθερα μια άποψη αλλά και το κοινό που αβασάνιστα την αποδέχεται αλλά επίσης και τους ειδικούς επαγγελματίες που για χάρη της προβολής δέχονται να συζητήσουν με «τις αυθεντίες» νομιμοποιώντας τους έτσι σαν ισότιμους στη γνώση συνομιλητές.

 

Κώστας Φαινέκος