Κώστα Φαινέκου, Ενδοκρινολόγου, Διευθυντού Τμήματος Ενδοκρινολογίας & Μεταβολισμού ΓΝΑ « Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ»
Η ποιότητα και η ποσότητα των προσλαμβανομένων με τη τροφή υδατανθράκων έχει αποδειχθεί από επιδημιολογικές μελέτες ότι αποτελούν σημαντικούς παράγοντες στη επίπτωση μεταβολικών νοσημάτων όπως η παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Η ποιότητα των υδατανθράκων της τροφής καθορίζεται σε μεγάλο ποσοστό από τον γλυκαιμικό τους δείκτη δηλαδή το ποσοστό της αύξησης της γλυκόζης του πλάσματος που προκαλείται μετά τη πρόσληψη ενός υδατανθρακούχου τροφίμου που περιέχει 50 g ικανών να απορροφηθούν υδατανθράκων σε σύγκριση με την γλυχαιμική απάντηση της ίδιας ποσότητας υδατανθράκων που περιέχονται στο λευκό ψωμί.
Η συνολική ημερήσια «φόρτιση του οργανισμού» με γλυκόζη καθορίζεται από το γλυκαιμικό φορτίο που υπολογίζεται από τη συνολική ποσότητα των υδατανθράκων της τροφής επί τον γλυκαιμικό τους δείκτη. Τέλος η γλυχαιμική απάντηση καθορίζει τη μεταγευματική αύξηση της γλυκόζης που παρατηρείται μετά τη πρόσληψη υδατανθρακούχου τροφίμου ορισμένου βάρους και σε μεγάλο ποσοστό εξαρτάται από τη ποσότητα, το γλυχαιμικό δείκτη των περιεχομένων στο τρόφιμο υδατανθράκων όσο και από άλλα συστατικά που εμπεριέχονται στο τρόφιμο και επηρεάζουν την απορρόφηση (όπως φυτικές ίνες)
Επιστημονικά ευρήματα των τελευταίων ετών συνηγορούν υπέρ της πρόσληψης υδατανθρακούχων γευμάτων με χαμηλή γλυχαιμική απάντηση διότι με αυτό τον τρόπο αποφεύγονται οι μεγάλες μεταγευματικές αυξήσεις της γλυκόζης και ινσουλίνης και προοπτικά μειώνεται η επίπτωση νοσημάτων που χαρακτηρίζονται από διαταραχές του μεταβολισμού των υδατανθράκων όπως η παχυσαρκία, ο σακχαρώδης διαβήτης ,το μεταβολικό σύνδρομο αλλά και η εμφάνιση νεοπλασιών όπως ο καρκίνος του κόλου.
Η κυριότερη πηγή υδατανθράκων είναι ,ιδιαίτερα στη χώρα μας το ψωμί. Οι διάφοροι τύποι ψωμιού καθορίζονται από τα άλευρα που χρησιμοποιύνται για τη Παρασκευή του (σιτάρι, σίκαλι, αραβόσιτος) ,τον τρόπο επεξεργασίας των αλεύρων (αποφλοιωμένο η ολικής άλεσης) και από τα διάφορα πρόσθετα συσταστικά του (περιεκτικότητα σε λίπος, πρωτείνη ,ιχνοστοιχεία και βιταμίνες) και κυρίως φυτικές ινες.
Ψωμιά με χαμηλό γλυχαιμικό δείκτη και υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες είναι τα ολικής άλεσης (μαύρα) που συνήθως πέρα από το σιτάρι μπορεί να περιέχουν σίκαλη η/και βρώμη. Η κατανάλωση αυτού του τύπου του ψωμιού ασφαλώς συντελεί στη διασφάλιση μιας πιο υγιεινής διατροφής ιδιαίτερα σε άτομα με παχυσαρκία, διαταραχές των λιπιδίων, σακχαρώδη διαβήτη και καρδιοκυκλοφορικά νοσήματα.
Η προσθήκη στη διατροφή μας και άλλων τροφίμων όπως το ελαιόλαδο, τα ψάρια, τα φρούτα και τα λαχανικά οπωσδήποτε συντελεί στη πρόληψη και σωστή αντιμετώπιση των μεταβολικών νοσημάτων βοηθώντας μαζί με τη καθημερινή άσκηση στη διατήρηση όχι μόνο της υγείας αλλά και στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας.
