Τι είναι η γυναικομαστία
1)Ποιος είναι ο ορισμός της γυναικομαστίας;
Γυναικομαστία είναι η αύξηση του μεγέθους του μαζικού αδένα στον άνδρα
2)Πως παρουσιάζεται η γυναικομαστία κλινικά;
Παρουσιάζεται σαν ψηλαφητή διόγκωση κάτω από την θηλή του μαστού(>2 εκ) η σαν μία διάχυτη συλλογή ινολιπώδους ιστού Η γυναικομαστία μπορεί να είναι επώδυνη.
3)Είναι η γυναικομαστία πάντα αμφοτερόπλευρη;
Συνήθως είναι αμφοτερόπλευρη ,αλλά συχνά υπάρχει ασσυμετρία. .Η ετερόπλευρη αύξηση εμφανίζεται στο περίπου 5-20% των ασθενών
4)Ποια είναι η πιο συχνή αιτιολογία της γυναικομαστίας;
Ασυμπτωματικος ψηλαφητός μαζικός αδένας παρουσιάζεται σε φυσιολογικούς άνδρες και ειδικά στην νεογνική ηλικία (60-90%), στην ήβη (60-70%) μεταξύ ηλικίας 12-15 ετών ,και με την πάροδο της ηλικίας (30-85% πάνω από 45 ετών)
5) Γιατί η γυναικομαστία είναι πιο συχνή σ’ αυτά τα στάδια της ζωής;
Η γυναικομαστία στο νεογέννητο οφείλεται στη μεταφορά αυξημένων οιστρογόνων από τον πλακούντα.
Κατά την εφηβεία τα οιστρογόνα αυξάνονται πιο γρήγορα από την τεστοστερόνη προκαλώντας μεταβολή του λόγου οιστρογόνων προς ανδρογόνα .Με την ηλικία η παραγωγή της τεστοστερόνης μειώνεται και η περιφερική μετατροπή ανδρογόνων προς οιστρογόνα στο λιπώδη ιστό αυξάνεται. Όλες οι πιο πάνω περιπτώσεις χαρακτηρίζονται ως φυσιολογική η ιδιοπαθής γυναικομαστία.
6) Ποιες είναι άλλες αιτίες γυναικομαστίας;
Διάφορα φάρμακα προκαλούν γυναικομαστία (10-20%) των περιπτώσεων
Ο πρωτοπαθής υπογοναδισμός (10%)
Επινεφριδιακοί όγκοι η όγκοι των όρχεων( 3%)
Κίρρωση ,κατάχρηση αλκοόλ , νεφρική ανεπάρκεια ,εξωγοναδικοί όγκοι ,υπερθυρεοειδισμός
7) Πώς οι όγκοι των όρχεων προκαλούν γυναικομαστία;
Η πιο συχνή αιτία είναι ότι οι όγκοι αυτοί παράγουν χοριακή γοναδοτροφίνη η οποία αυξάνει την παραγωγή οιστραδιόλης από την τεστοστερόνη. Πολύ σπάνια όγκοι από τα κύτταρα Leidig των όρχεων παράγουν απευθείας οιστραδιόλη.
8) Ποιοι εξωγοναδικοί όγκοι προκαλούν γυναικομαστία;
Έχουν ενοχοποιηθεί ογκοι παγκρέατος πνευμόνων ,γαστρεντερικού οι οποίοι παράγουν χοριακή γοναδοτροφίνη .Ηπατώματα που έχουν αυξημένη δραστηριότητα αρωματοποίησης με αποτέλεσμα αυξημένη μεταβολή ανδρογόνων προς οιστρογόνα.
9) Πότε πρέπει να γίνεται έλεγχος για την γυναικομαστία;
Επειδή η γυναικομαστία είναι συχνή συνιστάται να γίνεται έλεγχος εάν είναι συμπτωματική αυξάνεται γρήγορα και είναι μεγαλύτερη από 5 εκ.Αυτονόητο είναι σε όλες τις περιπτώσεις να λαμβάνεται ένα καλό ιστορικό και να γίνεται κλινική εξέταση.
10) Ποια ευρήματα αυξάνουν την πιθανότητα για καρκίνο του μαστού
Ο καρκίνος του μαστού στον άνδρα είναι σπάνιος (0,2%) και δεν αυξάνεται στους άνδρες που έχουν γυναικομαστία εκτός από το σύνδρομο Klinefelter (3-6%).Το καρκίνωμα είναι συνήθως ετερόπλευρο,εχει πόνο και αίσθημα τάσεως,είναι σκληρό και συμφύεται με τους γύρω ιστούς πολύ συχνά υπάρχει και σύστοιχη λεμφαδενοπάθεια.
11) Μπορεί η γυναικομαστία να υποχωρήσει;
Η γυναικομαστία μετά τη γέννηση συνήθως υποχωρεί μετά 4 μήνες
Η εφηβική γυναικομαστία μπορεί να υποχωρήσει σε 6 μήνες αλλά μπορεί να παραμείνει και 2-3 χρόνια.
Εάν είναι μεγάλη συνήθως δεν υποχωρεί.
Στους ηλικιωμένους άνδρες δεν υποστρέφεται
12)Ποια είναι η θεραπεία εάν δεν υποχωρήσει;
Εάν παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα και είναι μεγαλύτερη από 3 εκ η θεραπεία είναι χειρουργική.
Διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα έχουν χρησιμοποιηθεί χωρίς όμως ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Κώστας Τζιώρας ,Ενδοκρινολόγος
Αναπληρωτής διευθυντής Τμήματος Ενδοκρινολογίας
και Μεταβολισμου ΝΕΕΣ
