Κωνσταντίνος Τζιώρας,Αναπληρωτής Διευθυντής
Τμήμα Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού-Διαβητολογικό Κέντρο
ΓΝΑ «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ»
Ο διαβήτης κύησης (ΔΚ) καθορίζεται σαν διαταραχή της γλυκόζης που αρχίζει η πρωτοδιαγνώσκεται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης .Εμφανίζεται περίπου στο 7% των κυήσεων και αφορά περίπου 200.000 περιπτώσεις στις ΗΠΑ. Εξαρτάται βέβαια το ποσοστό αυτό από τον πληθυσμό που μελετά κανείς και από τα κριτήρια που θέτει για τη διάγνωση. Στο σύνολο των εγκύων γυναικών o σακχαρώδης διαβήτης κύησης αφορά το 90% των περιπτώσεων .
Η πρώτη περιγραφή στη ιατρική βιβλιογραφία ανάγεται το 1824 από ένα οικογενειακό γιατρό τον Dr Bennewitz που κατά την αποψή του η εγκυμοσύνη ήταν αιτία της μεταβολικής διαταραχής.
Ολες οι γυναίκες που είναι υψηλού κινδύνου θα πρέπει να ελέγχονται για πιθανό σακχαρώδη διαβήτη κύησης όταν διαπιστωθεί εγκυμοσύνη.
Αυτά είναι
- Εκσεσημασμένη παχυσαρκία
- Ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη σε συγγενείς πρώτου βαθμού
- Ιστορικό παθολογικής δοκιμασίας ανοχής γλυκόζης
- Γέννηση παιδιού με μακροσωμία(>4.000 γρ)
- Πρόσφατη σακχαρουρία
- Ανήκει σε εθνότητα με ηυξημένα ποσοστά ΣΔ
(ένα η περισσότερα από τα ανωτέρω)
Ο έλεγχος γίνεται με τη χορήγηση 50 γρ γλυκόζης και μέτρηση του σακχάρου αίματος μετά 1 ώρα. Εάν η τιμή γλυκόζης στο αίμα είναι >130 mg/dl τότε οι πιθανότητες να υπάρχει ΔΚ είναι 90%.
Για να διαπιστωθεί 100% ακολουθεί δοκιμασία φόρτισης με 100 γρ γλυκόζης και μέτρηση του σακχάρου αίματος κάθε 1 ώρα για 3 ώρες .
Νηστείας 95 mg/dl
1ώρα 180mg/dl
2 ώρες 155 mg/dl
3 ώρες 140 mg/dl
Eάν δύο από τις αναφερθείσες τέσσερις τιμές σακχάρου είναι ισες η μεγαλύτερες από τα φυσιολογικά όρια η δοκιμασία θεωρείται θετική και τίθεται η διάγνωση του διαβήτη κύησης και πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα θεραπευτικά μέτρα.
Για τις γυναίκες χαμηλού κινδύνου
(Αφορά όλα τα παρακάτω)
- Ηλικία <25 ετών
- Φυσιολογικό σωματικό βάρος
- Αρνητικό ιστορικό για παθολογική δοκιμασία γλυκόζης σακχαρώδης διαβήτης σε συγγενείς πρώτου βαθμού
- Επιπλοκές κατά την διάρκεια προηγούμενης εγκυμοσύνης και τοκετό
- Εθνικότητα
Γίνεται έλεγχος στην 24-28 εβδομάδα της κύησης ακολουθώντας όλα όσα προαναφέραμε.
Για να συνοψίσουμε θα πρέπει να γίνεται έλεγχος στις γυναίκες υψηλού κινδύνου με την έναρξη της εγκυμοσύνης και εάν είναι αρνητικός επανελέγχονται την 24-28 εβδομάδα. Εάν είναι χαμηλού κινδύνου ελέγχονται την 24-28 εβδ.
Όταν διαπιστωθεί ΔΚ θα πρέπει η ασθενής να βρίσκεται σε συνεχή παρακολούθηση γιατί όταν δεν είναι καλά ρυθμισμένος υπάρχουν επιπλοκές οσον αφορά το εμβρυο και την μητέρα.
Όπως έχουν παρατηρηθεί .
Ηυξημένες αποβολές,καθυστέρηση στην ανάπτυξη , συγγενείς ανωμαλίες , μακροσωμία , χρόνια υποξαιμία, νεκρό εμβρυο , τραύματα κατά τον τοκετό.
Ενώ μετά το τοκετό το νεογνό εμφανίζει υπογλυκαιμία, υποασβεστιαιμία ,υπομαγνησιαιμία, πολυκυτταραιμία.
Σαν ενήλικας έχουν παρατηρηθεί διαταραχές συμπεριφοράς, νοητικές διαταραχές , παχυσαρκία, και ηυξημένη επίπτωση για σακχαρώδη διαβήτη.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση του ΔΚ είναι κατά πρώτον η δίαιτα όπου για τις παχύσαρκες γυναίκες θα πρέπει να πάρουν ένα διαιτολόγιο με περίπου 24 θερμίδες /χιλ βάρους σώματος ενώ για τις φυσιολογικού βάρους γυναίκες 30 θερμίδες/ χιλ βάρους σώματος . Εάν με τη δίαιτα σε διάστημα 1-2 εβδομάδων δεν καταφέρουν να διατηρήσουν φυσιολογικές τιμές σακχάρου αίματος δηλ νηστείας <95 mg/dl και δύο ώρες μετά φαγητό <120 mg/dl τότε θα πρέπει να αρχίσουν ινσουλίνη ( τα δισκία απαγορεύονται στον ΔΚ )για να διατηρήσουν τις προαναφερόμενες τιμές σακχάρου αίματος.
Βέβαια η άσκηση είναι απαραίτητη αλλά κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης θέλει προσοχή ώστε να μην αυξάνονται πολύ οι σφύξεις του εμβρύου οι συσπάσεις της μήτρας και η αρτηριακή πίεση να μην αυξάνεται >140/90 χιλ υδρ.
Οι κανόνες του γυναικολογικού ελέγχου περιλαμβάνουν
- Ελεγχο της κατάστασης του εμβρύου στη μήτρα (παρακολούθηση της ανάπτυξης με υπερήχους περίπου ανα μήνα).
- Ελεγχο της αρτηριακής πίεσης για πιθανή διαταραχή της
- Την απόφαση για το χρόνο και το είδος του τοκετού
Οι γυναίκες με ΔΚ έχουν ηυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη στη διάρκεια της ζωής τους γιαυτό θα πρέπει να βρίσκονται σε παρακολούθηση.Εχει βρεθεί ότι σε διάστημα 5 χρόνων 30% των γυναικών Ευρωπαικής καταγωγής θα εκδηλώσουν επίσημο σακχαρώδη διαβήτη.
