Γεροντική παχυσαρκία. Η ζοφερή εικόνα του παρόντος

Η παχυσαρκία γίνεται όλο και πιο συχνή στο προοδευτικά αυξανόμενο πληθυσμό της 3ης ηλικίας. Σύμφωνα με μελέτες στις ΗΠΑ η επίπτωση της παχυσαρκίας αυξάνει στις ηλικίες 60-69 και 70-79 και μόνο τα άτομα μετά τα 85 διατηρούν σχετικά σταθερό βάρος.

Η παχυσαρκία σε μεγάλη ηλικία πέρα από τα γνωστά προβλήματα υγείας των οποίων την εμφάνιση προκαλεί η επιταχύνει, όπως τα καρδιοκυκλοφορικά νοσήματα, η υπέρταση και ο διαβήτης, αυξάνει και την επίπτωση του μεταβολικού συνδρόμου που χαρακτηρίζεται από αύξηση της περιμέτρου της μέσης, αύξηση του σακχάρου και των τριγλυκεριδίων του αίματος και υπέρταση. Υπολογίζεται ότι πάνω από το 50% των ενηλίκων πάνω από την ηλικία των 60 ετών εμφανίζουν μεταβολικό σύνδρομο που αυξάνει τη πιθανότητα για εγκεφαλικά και έμφραγμα του μυοκαρδίου 3-4 φορές.

Ενώ όμως το σωματικό βάρος μπορεί να αυξηθεί η και να μείνει στάσιμο στην ενήλικη ζωή με τη πάροδο του χρόνου η σύσταση του σώματος αλλάζει με αποτέλεσμα ενώ αυξάνει το ποσοστό του λιπώδους ιστού η μυική μάζα μειώνεται με αποτέλεσμα την εμφάνιση της σαρκοπενικής παχυσαρκίας. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα και την ελάττωση της μυικής δύναμης με συνέπεια το περιορισμό της κινητικότητας και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής. Ετσι οι παχύσαρκοι ηλικιωμένοι είναι στην ουσία φυσικά πιο αδύνατοι από τους λεπτούς συνομήλικους τους.

Πάνω από το 95% των ατόμων με σαρκοπενική παχυσαρκία εμφανίζουν κινητικά προβλήματα. Η παχυσαρκία σε μεγάλη ηλικία σχετίζεται με αύξηση του βαθμού εξάρτησης από συγγενικά πρόσωπα, ανάγκη για βοήθεια στο σπίτι η εισαγωγή σε ιδρύματα. Ένα πιθανό πλεονέκτημα της παχυσαρκίας είναι ότι επιβραδύνει την απώλεια οστικής μάζας και λόγω της αύξησης του λίπους μειώνει το κίνδυνο οστικού κατάγματος κατά τη πτώση.

Οι ηλικιωμένοι παχύσαρκοι έχει αποδειχθεί ότι δέχονται και ακολουθούν πιο πιστά τις ιατρικές και διαιτολογικές οδηγίες για τη μείωση του βάρους τους. Φυσικά τα κίνητρα διαφέρουν από αυτά των νεώτερων παχυσάρκων που είναι κυρίως αισθητικά ενώ οι ηλικιωμένοι επιθυμούν να χάσουν βάρος για να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση και λειτουργία και δυνητικά τη ποιότητα της ζωής τους.

Η αξιολόγηση της φυσικής κατάστασης των ηλικιωμένων μπορεί να γίνει με την εφαρμογή της δοκιμασίας της φυσικής απόδοσης (Physical performance test-PPT).
Απαιτεί περίπου 10 λεπτά και περιλαμβάνει μία σειρά από ενέργειες όπως η φραφή μιάς πρότασης, η μίμηση πρόσληψης φαγητού, το σήκωμα ενός βιβλίου και ενός νομίσματος από το έδαφος,η περιστροφή γύρω από το σώμα, περπάτημα 20 μέτρων, ανέβασμα σκάλας, και δυναμομετρία της χειρολαβής.

Η θεραπεία της παχυσαρκίας στη 3η ηλικία πρέπει να περιλαμβάνει διαιτολογικές συμβουλές, φυσική άσκηση, χορήγηση βιταμινών, όπως D και ασβεστίου καθώς και φάρμακα αν ο γιατρός το θεωρήσει απαραίτητο. Το ζητούμενο δεν είναι μόνο η μείωση του λίπους αλλά κυρίως η διατήρηση της μυικής μάζας και δύναμης που επιτυγχάνεται με τη τακτική προγραμματισμένη άσκηση