Σακχαρώδης Διαβήτης και Υπέρταση
Χρήστου Φλεβάρη,Παθολόγου – Αναπληρωτή Διευθυντη,
Β΄ Παθολογικου Τμήματος και Διαβητολογικου Κέντρου Ν.Ε.Ε.Σ.
Η υπέρταση συναντάται σε διπλάσια συχνότητα στους διαβητικούς ασθενείς από ότι στο γενικό πληθυσμό. Η μεμονωμένη συστολική υπέρταση είναι σημαντικά συχνότερη στους διαβητικούς. Ο διαβήτης τύπου 1 συνδυάζεται με υπέρταση μόνον όταν εμφανιστεί λευκωματουρία και πρώιμη νεφροπάθεια. Αντίθετα ο διαβήτης τύπου 2, μπορεί να συνδυάζεται με υπέρταση κατά τη στιγμή της διάγνωσής του ή ακόμη η υπέρταση μπορεί να προηγείται της διάγνωσης του διαβήτη.
Ο συνδυασμός σακχαρώδη διαβήτη και υπέρτασης αυξάνει σημαντικά την εξέλιξη τόσο των μακροαγγειακών όσο και των μικροαγγειακών επιπλοκών. Ασθενείς με διαβήτη και υπέρταση παρουσιάζουν συχνότερα στεφανιαία νόσο σε σχέση με μη διαβητικά και μη υπερτασικά άτομα. Ο συνδυασμός διαβήτη και υπέρτασης αυξάνει τον κίνδυνο αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας, περιφερικής αγγειακής νόσου όπως και της διαβητικής νεφροπάθειας, αμφιβληστροειδοπάθειας και νευροπάθειας. Λόγω του υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου, ασθενείς με διαβήτη και υπέρταση, αντιμετωπίζονται τόσο αυστηρά όσο οι ασθενείς με υπέρταση που έχουν ήδη υποστεί έμφραγμα μυοκαρδίου.
Στο πρόσφατο Διαβητολογικό Συνέδριο (18th International Diabetes Federation Congress) που έγινε στο Παρίσι αναφερθηκαν τα εξης νεωτερα:
-Τονίστηκε η ανάγκη για επιθετική αντιυπερτασική αγωγή σε διαβητικούς ασθενείς με υπέρταση. Στόχος σε αυτούς τους ασθενείς είναι να επιτευχθεί ΑΠ<130/85mmHg. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με αλλαγή του τρόπου ζωής (κατάλληλη διαιτητική αγωγή, απώλεια βάρους, διακοπή καπνίσματος, σωματική άσκηση) και με τη χρησιμοποίηση αντιυπερτασικών φαρμάκων.
-Στους ασθενείς με διαβήτη και υπέρταση συνήθως απαιτείται η χρησιμοποίηση περισσοτέρων του ενός φάρμακων για την επίτευξη του θεραπευτικού στόχου. Μεγάλη βοήθεια για τη θεραπεία των ασθενών αυτών προσφέρουν τα φάρμακα της κατηγορίας των α-ΜΕΑ (αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτανσίνης). Τα φάρμακα αυτά πέραν της μείωσης της αρτηριακής πίεσης, ασκούν και νεφροπροστατευτική δράση, μειώνοντας τη μικρολευκωματινουρία και επιβραδύνοντας την εξέλιξη της διαβητικής νεφροπάθειας.
-Τονίστηκε η χρησιμότητα μιας νέας ομάδας αντιυπερτασικών φαρμάκων, των αποκλειστών των υποδοχέων της αγγειοτανσίνης ΙΙ (ιρβερσαρτάνη, βαλσαρτάνη, λορσαρτάνη). Τα φάρμακα αυτά μειώνουν την αρτηριακή πίεση και ασκούν καρδιοπροστατευτική και νεφροπροστατευτική δράση.
Σύμφωνα με μελέτη (AIMEE Trial) Ισπανών ερευνητών που ανακοινώθηκε στο συνέδριο, τα νέα αυτά φάρμακα μπορούν να συνδυαστούν με αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου, με καλά αποτελέσματα. Στην ανακοίνωση αυτή αναφέρθηκε ότι προστέθηκε ιρβερσαρτάνη (300mg ημερησίως) στο θεραπευτικό σχήμα (που συμπεριλάμβανε αναστολέα του μετατρεπτικού ενζύμου) αρρύθμιστων υπερτασικών ασθενών με διαβήτη τύπου 2 και μικρολευκωματινουρία. Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής έδειξαν σημαντική μείωση της αρτηριακής πίεσης και της μικρολευκωματινουρίας.
Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι οι διαβητικοί ασθενείς με υπέρταση, χρειάζονται έντονη αντιυπερτασική αγωγή με σκοπό τη μείωση της ΑΠ σε επίπεδα <130/85mmHg και στόχο τη μείωση και επιβράδυνση των μακροαγγειακών και μικροαγγειακών επιπλοκών του διαβήτη.