Κανέλλου Γκέλυ,δραματοθεραπεύτρια
Πτυχιούχος Κοινωνικών Επιστημών Παντείου Παν\μιου
Η Δραματοθεραπεία (Δρμ) είναι μια ολιστική ψυχοθεραπευτική προσέγγιση. Τι σημαίνει όμως Δρμ; Κατά την S. Jennijs η Δρμ είναι μια μορφή θεραπείας μέσω τέχνης και περιλαμβάνει μουσική εικαστικά και χορευτική κίνηση. Παίρνει την μορφή θεατρικής τέχνης και την προσφέρει στους ασθενείς και σε υγιείς είτε για να διατηρήσουν την υγεία τους είτε να επεξεργαστούν διάφορες διαταραχές και προβλήματα. Για τον λόγο αυτό μπορεί να εφαρμοστεί για πρόληψη και θεραπεία.
Αναλυτικότερα η Δρμ έχει την ρίζα της στο αρχαίο ρήμα δραω-δρω που σημαίνει πράττω και είναι η με επιστημονικό τρόπο χρήση των θεατρικών στοιχείων του δράματος και του θεάτρου στα πλαίσια μιας ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας
Υπάγεται στην κατηγορία των ψυχοθεραπειών μέσω Τέχνης και έχει συνθετικό χαρακτήρα γιατί πέρα από την χρήση θεατρικών πρακτικών αντλεί γνώση και εμπειρία από διάφορες ψυχοθεραπευτικές κατευθύνσεις όπως την συστηματική προσέγγιση, την ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία, ιδιαίτερα την αναλυτική αρχετυπική Γιουγκιανή ψυχοθεραπεία, και την εξελικτική ψυχολογία.
Η Θεωρία της Δρμ βασίζεται:
Α) στη θεωρία του θεάτρου
Β)στη θεωρία του παιχνιδιού
Γ)στη θεωρία των ρόλων
Δ)θεωρία του εξελικτικού Δράματος
Υπάρχουν τα παρακάτω μοντέλα δραματοθεραπείας :
1.Μοντέλο της ταξινόμησης των ρόλων του Landy
2.Αφηγηματικό μοντέλο του Mooli Lahad
3.Τελετουργικό
4.Ανθρωπολογικό- Εξελικτικό μοντέλο της S. Jennijs
To τελευταίο μπορεί να συμπεριλάβει όλα τα μοντέλα μαζί στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης ψυχoθεραπευτικής συνεδρίας που είναι ενσωμάτωση – προβολή – ρόλος.
Τα παραπάνω στάδια αντιστοιχούν στην εξελικτική πορεία του ανθρώπου και σημαίνουν τα εξής:
Η ενσωμάτωση περιλαμβάνει το προλεκτικό στάδιο του ανθρώπου- παιδιού.
Σ αυτό το στάδιο ο άνθρωπος είναι παιδί και διαμορφώνει την εικόνα του σώματός του με την αφή,την γεύση,την όραση,την όσφρηση και την ακοή. Οι αισθήσεις γίνονται η βάση της αίσθησης του εαυτού και η ευχαρίστηση ξεκινάει με αυτά. Στη Δρμ μέσω της ενσωμάτωσης μπορεί να διερευνηθούν περιοχές γνωστές και άγνωστες που αφορούν την σωματική εικόνα αλλά και τα συναισθηματικά τραύματα που σχετίζονται με το σώμα.
Η δραματική προβολή ακολουθεί το παιδί, που μεγαλώνοντας αντιλαμβάνεται ότι ο κόσμος διευρύνεται και ότι υπάρχουν αντικείμενα πέρα από τα όρια του και αρχίζει να τα προβάλει με διαφόρους τρόπους
Η προβολή για το παιδί ξεκινάει από τότε που καταλαβαίνει ότι υπάρχει και κάτι άλλο εκτός από αυτό. Προβολή είναι να βλέπω το αντικείμενο κάτι δηλαδή εκτός από μένα. Το αντικείμενο έχει μεγάλη σημασία γιατί με συνδέει με μένα με το σώμα μου και τον έξω κόσμο.
Στη δραματοθεραπεία προβολές γίνονται μέσω της ζωγραφικής, γλυπτών, μινιατούρων, κλπ.
Η προβολή μέσα από τη Δρμ δίνει την δυνατότητα στον συμμετέχοντα σε μια δραματοθεραπευτική διαδικασία να αναμετρηθεί με τα βαθύτερα συναισθήματα του και όταν κάποιος μπορεί να δει τον εαυτό του σημαίνει ότι μπορεί να προκαλέσει και την επιθυμητή αλλαγή.
Μέσω της δραματικής προβολής πραγματοποιείται δραματικός διάλογος σε μια καθηλωμένη εσωτερική κατάσταση που εξωτερικεύεται με την χρήση του υλικού.
Τέλος ο ρόλος είναι ο συνδυασμός της ενσωμάτωσης και του προβολικού παιχνιδιού που οδηγούν στην φαντασία και την έννοια του «σαν να» και στο ότι έχω εμπεριέξει τα συναισθήματα που νιώθω για τον εαυτό μου και τους άλλους που σημαίνει ότι έχω κατανοήσει την ζωή ενός άλλου προσώπου, μπορώ να αναπτύξω σχέση μαζί του και να έρθω στη θέση του να βρω σημεία επαφής και να βιώσω τα συναισθήματά του. Μέσα από το παίξιμο των ρόλων μπορεί κάποιος να γίνει περισσότερο διεκδικητικός, ικανότερος να υπερασπίζεται τις αξίες του και ακόμα πιο ευέλικτος στις διαπραγματεύσεις του με τους άλλους.
Η Δρμ λοιπόν είναι μια ψυχοθεραπεία βάθους όπου αντιμετωπίζει τον άνθρωπο σαν ολότητα δηλ. εστιάζει στο σώμα και την ψυχή. Βοηθάει στην εξερεύνηση αναγνώριση κι επεξεργασία συναισθημάτων και σχέσεων τόσο αναφορικά με τα διάφορα τμήματα του εσωτερικού κόσμου όσο και με τους άλλους ανθρώπους. Προσφέρει δυνατότητες για αλλαγή μέσα από την αυξημένη επίγνωση και αυτογνωσία δίδοντας ευκαιρίες για πειραματισμό με ποικίλους τρόπους σκέψης , συναισθήματος και συμπεριφοράς.
Σε ποιους απευθύνεται και πως μπορεί να βοηθήσει
- Σε ενήλικες κάθε ηλικίας που επιθυμούν να έρθουν σε επαφή με τον δημιουργικό τους εαυτό και τα συναισθήματά τους.
- Σε εφήβους και παιδιά μέσα η έξω από εκπαιδευτικό πλαίσιο για καλλίτερες επιλογές και ανάδειξη της προσωπικότητας τους.
- Σε ενήλικες και εφήβους με διάφορα ψυχολογικά προβλήματα όπως άγχος, φοβίες, δυσκολία στην επικοινωνία η και σοβαρότερες ψυχιατρικές διαταραχές( άτομα που βρίσκονται σε ψυχιατρικά ιδρύματα, παιδιά με ειδικές ανάγκες κλπ).
- Άτομα με ψυχοσωματικά προβλήματα η ομάδες ανθρώπων με κάποιο κοινό πρόβλημα όπως διαδικασία απεξάρτησης από τα ναρκωτικά, άτομα με κοινά σωματικά προβλήματα κλπ.
