Μαρινας Μελισσουργου.Επισκεπτριας υγειας
Τμήμα Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού-Διαβητολογικό Κέντρο
Νοσοκομείο “Κοργιαλένειο-Μπενάκειο” ΕΕΣ
Τα τελευταία χρόνια έχουν ελαττωθεί οι οξείες νόσοι ενώ έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση των χρονίων νοσημάτων, γεγονός που έχει σαν αποτέλεσμα τη χρήση μακροχρόνιων αγωγών οι οποίες τηρούνται από τους ίδιους τους ασθενείς. Επομένως οι ασθενείς με χρόνια νοσήματα αναλαμβάνουν οι ίδιοι τη φροντίδα και την αντιμετώπιση της κατάστασης της υγείας τους.
Η αυτοπαρακολούθηση είναι όμως δυνατή μόνο εάν οι ίδιοι έχουν εκπαιδευτεί σωστά ώστε να αναλαμβάνουν καθημερινά την θεραπευτική αντιμετώπισή τους.
Μια χρόνια νόσος που απαιτεί τη συνεχή εκπαίδευση του ασθενούς είναι και ο Διαβήτης.
Η εκπαίδευση είναι το κλειδί για την προαγωγή της ποιότητας ζωής του ασθενή με σακχαρώδη διαβήτη. Οι ίδιοι οι διαβητικοί το αποζητούν να εκπαιδευτούν ενώ η θεραπευτική εκπαίδευση υποστηρίζεται επίσημα από επιστημονικές κοινότητες και οργανισμούς.
Η εκπαίδευση του αρρώστου προάγει την αυτοφροντίδα, προφυλάσσει από τις επιπλοκές και μειώνει τη συχνότητα νοσηλείας στο νοσοκομείο.
Η εκπαίδευση για το διαβήτη αποτελεί επομένως επένδυση τόσο για τον ασθενή όσο και για τους επαγγελματίες υγείας ενώ έχει σαν αποτέλεσμα να γίνεται εξοικονόμηση χρόνου.
Η συνεχής εκπαίδευση επιβάλλεται γιατί οι ασθενείς μπορεί να εκπαιδεύτηκαν μία εποχή που δεν ήταν επιδεκτικοί ή το αρχικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα μπορεί να ήταν ανεπαρκές. Ακόμη, η θεραπεία μπορεί να έχει αλλάξει ή και να έχουν ανακαλυφθεί νέες μέθοδοι τόσο ιατρικές όσο και εκπαιδευτικές. Επίσης, τα αποτελέσματα της μάθησης εξασθενούν και μπορεί να υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε εκείνα που οι ασθενείς γνωρίζουν και που κάνουν.
Η συνεχιζόμενη εκπαίδευση των ασθενών έχει σαν σκοπό εκτός από τη βελτίωση της μεταβολικής ρύθμισης και στο να τους παρέχει κοινωνική και συναισθηματική υποστήριξη και να διευκολύνει την ανάπτυξη νέων πρακτικών, συμβάλλοντας στην ποιότητα ζωής τους.
Η ομάδα εκπαίδευσης αποτελείται από τον ασθενή και τους επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι είναι ο γιατρος, η επισκέπτρια υγείας ή η νοσηλεύτρια, ο ψυχολόγος και ο ποδίατρος.
Τα μέλη της διαβητικής ομάδας επιλέγονται με βάση την ικανότητά τους να διδάσκουν.
Ο καλά εκπαιδευμένος και έμπειρος εκπαιδευτής εμπνέει εμπιστοσύνη και ασφάλεια στον ασθενή ώστε να συνεργάζονται και να του δίνεται η δυνατότητα μέσα από τα λάθη του να βρίσκει τις σωστές λύσεις για την αγωγή της νόσου του.
Διαφορετικές μέθοδοι διδασκαλίας (ατομική- ομαδική) εξυπηρετούν ένα δεδομένο ασθενή σε μία δεδομένη κατάσταση, για παράδειγμα σε νεοδιαγνωσθέντα διαβήτη, σε διαβήτη τύπου Ι ή τύπου ΙΙ και στην παρουσία σοβαρών επιπλοκών. Οι εκπαιδευτικές ανάγκες πρέπει να καθορίζονται με τακτικές εκτιμήσεις της κατάστασης του ασθενούς και αυτό πρέπει να ενσωματώνεται συστηματικά στο πρόγραμμα της θεραπείας. Όλοι οι τρόποι θεραπείας του διαβήτη πρέπει επομένως να προβλέπουν τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση.
