Ταπούτη Ιωάννα, Δουδουλακάκη Ιωάννα, ασκούμενοι διαιτολόγοι,
Τμήμα Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού
Νοσοκομείο « Κοργιαλένειο – Μπενάκειο ΕΕΣ »
Το ψωμί ολικής άλεσης εισβάλλει όλο και περισσότερο στην καθημερινή μας διατροφή, βελτιώνοντας το επίπεδο της υγείας….
Λέγοντας ψωμί « ολικής άλεσης » αναφερόμαστε σε ψωμί, το οποίο δεν έχει υποστεί επεξεργασία. Παρασκευάζεται από αλεύρι προερχόμενο από ολόκληρο τον καρπό ( δηλ. μαζί με το πίτουρο και το φύτρο ). Γι’αυτό το λόγο λοιπόν υπερτερεί ποιοτικά από το κοινό λευκό ψωμί. Περιέχει πολύ μεγαλύτερη ποσότητα άπεπτων φυτικών ινών, βιταμινών και μετάλλων από ότι το λευκό ψωμί, το οποίο παρασκευάζεται από αλεύρι που έχουν αφαιρεθεί το φύτρο και το πίτουρο…
Άλευρα ολικής άλεσης μπορούν να παραχθούν από όλα τα δημητριακά, καθώς και από κάποια όσπρια όπως τα ρεβίθια. Περισσότερο χρησιμοποιείται το αλεύρι σίτου για την παρασκευή αρτοσκευασμάτων ( ψωμί, φρυγανιές, παξιμάδια, κ.α.) και ζυμαρικών. Το ψωμί ολικής άλεσης σίκαλης γίνεται από ένα μέρος αλεύρου σίκαλης και περισσότερο σίτου.
Η διατροφική αξία του ψωμιού ολικής άλεσης είναι ιδιαίτερα σημαντική για την υγεία και πρέπει να ενισχύεται η προτίμησή του και η κατανάλωσή του καθημερινά. Η περιεκτικότητά του σε άπεπτες φυτικές ίνες ( το τριπλάσιο της ποσότητας που περιέχει το άσπρο ) διευκολύνουν την καλή λειτουργία του εντέρου, αποτελώντας έτσι το καλύτερο φάρμακο κατά της δυσκοιλιότητας. Επιπλέον περιέχει φολικό οξύ, βιταμίνες Β6 και Ε, φώσφορο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο, δηλ. βιταμίνες και ιχνοστοιχεία απαραίτητα για την καλή συντήρηση του ανθρώπινου οργανισμού. Αποτελείται από περισσότερες πρωτεΐνες, περισσότερο σίδηρο, το οποίο βοηθάει στη μεταφορά του οξυγόνου στα κύτταρα του οργανισμού, καθώς επίσης έχει τη διπλάσια ποσότητα βιταμινών Β1 και Β2. Έχει λιγότερα χημικά πρόσθετα, διατηρείται αφράτο για δύο μέρες, ενώ το άσπρο ψωμί πολυτελείας μόνο για λίγες ώρες. Ακόμα και το πολύσπορο ψωμί είναι υγιεινό και ωφέλιμο, όταν παρασκευάζεται με την απαιτούμενη ποικιλία σπόρων.
Να σημειωθεί ότι μερικές φορές το ψωμί έχει σκούρο χρώμα, το οποίο οφείλεται στην προσθήκη της χρωστικής ‘ καραμέλα ‘. Σε αυτήν την περίπτωση μιλάμε για « αρτοπαρασκεύασμα » και πρέπει να ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ στην ετικέτα του.
Χρειάζεται να καταναλώνουμε συγκεκριμένες ποσότητες υδατανθράκων καθημερινά, γιατί αποτελούν πηγή ενέργειας για το σώμα. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες, οι λεγόμενοι « καλοί » για την υγεία βρίσκονται σε προϊόντα ολικής άλεσης. Οι υδατάνθρακες αυτοί εκτός από το ότι είναι υγιεινοί για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, είναι και σχετικά χαμηλοί σε λιπαρά. Αυτό τους προσδίδει την ικανότητα για τη διατήρηση αλλά και την ελάττωση του σωματικού λίπους. Δεν ξεχνάμε βέβαια να υπολογίσουμε στους παράγοντες διατήρησης ή μείωσης του λίπους, το καθημερινό διαιτολόγιο και την άσκηση. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιων υδατανθράκων είναι το ψωμί ολικής άλεσης, τα ζυμαρικά, τα φασόλια, οι φακές, κ.α.
Η κατανάλωση ψωμιού ολικής άλεσης και γενικότερα τέτοιου είδους προϊόντα ( π.χ δημητριακά ολικής άλεσης, μακαρόνια, ρύζι ) βοηθούν και άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη. Συνιστάται η κατανάλωση αυτού του τύπου ψωμιού, διότι διατηρεί τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα. Αυτό όμως κατορθώνεται όχι μόνο με ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής, αλλά σε συνδυασμό με την τακτική άσκηση και τη φαρμακευτική αγωγή ( ινσουλίνη ή χάπια )αν κρίνεται απαραίτητο.
Η περιεκτικότητα του ψωμιού ολικής άλεσης σε φυτικές ίνες και η χαμηλή ποσότητα λιπαρών είναι αυτά που βοηθούν στη διατήρηση των επιπέδων γλυκόζης του αίματος σε κανονικά επίπεδα.
Συμπερασματικά λοιπόν καταλήγουμε στο γεγονός ότι η κατανάλωση του ψωμιού ολικής άλεσης στο ημερήσιο διαιτολόγιο είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ για την καλή υγεία και την καλή ισορροπία του οργανισμού μας!!!
