Η Εορτή του Πάσχα, η μεγάλη αυτή γιορτή της Χριστιανοσύνης, συνήθως συνοδεύεται από διαιτητικές ακρότητες. Τη παρατεταμένη (40 ημέρες) νηστεία που κορυφώνεται τη Μεγάλη εβδομάδα συνήθως ακόλουθη η υπερφαγία την ημέρα του Πάσχα και την εβδομάδα που ακόλουθεί.
Παρόμοιες εορταστικές περίοδοι με απότομες εναλλαγές νηστείας-αυξημένης πρόσληψης τροφής υπάρχουν στην Ιουδαϊκή (Yom Kippur) και ισλαμική θρησκεία (Ramadan).
Οι χρονικές περίοδοι και η διαρκεια των νηστειών που χαρακτηρίζουν τη Χριστιανική Θρησκεία διαμορφωθήκαν με την εφαρμογή των αποφάσεων της Εκκλησιαστών μοναστηριακών διαιτητικών συνηθειών και των κανόνων των Πατέρων στο καθημερινό διαιτολόγιο των πιστών.
Η νηστεία θεωρήθηκε ως η αναγκαία πρακτική αυτοσυγκρατησης,ταπεινωσης και χαλιναγώγησης παθων,οπως η απληστία και η λαιμαργια.Μεσω της νηστείας επιτυγχάνεται ο εξαγνισμός “φυγή” από τον υλικό κόσμο και τα δεσμά του και η πνευματική ανάταση.
Ο μεγάλος Βασίλειος περιγράφει παραστατικά την εικόνα εκείνου που νηστευει:”το χρώμα του είναι σεμνό και δεν ανθίζει σε αναιδές κόκκινο αλλά τον στολίζει το χλωμό της σωφροσυνης.Το βλέμμα του είναι πράο, το βάδισμα διστακτικό, το πρόσωπο συνοφρυωμένο χωρίς να το σκιάζουν ακόλαστα γέλια, ο λόγος προσεκτικός, η καρδία καθαρή”
Περά όμως από τις περιόδους νηστείας που καθορίζονται από τις Θρησκευτικές γιορτές υπάρχουν και οι περιορισμοί στη κατανάλωση κρέατος, ψαριών, αυγών και γαλακτοκομικών που έχουν καθιερωθεί με άγραφους νομούς και ισχύουν, λιγότερο η περισσότερο τις ημέρες Τέταρτη και Παρασκευή.
4.Θα ήταν όμως λάθος να θεωρηθεί ότι οι περίοδοι νηστείας που επιβάλλει η Χριστιανική Θρησκεια,οπως και αυτές των άλλων Θρησκειών, έχουν μόνο θρησκευτικά η κοινωνικά αίτια. Η σύγχρονη ιατρική ερευνά έχει δείξει ότι οι περίοδοι διαιτητικής εγκρατείας που χαρακτηρίζονται από μείωση και της ποσότητος της τροφής (αριθμός θερμίδων) αλλά και του περιορισμού του λίπους και της ζάχαρης έχουν ευεργετική επίδραση στην υγεία και περιορίζουν τη συχνότητα των παθήσεων που σχετίζονται με την αύξηση του βαρους,οπως τα καρδιακά νοσήματα υπερτασική χολολιθιαση,τα νεοπλάσματα του έντερου σακχαρώδης διαβητης,η εκφυλιστική αρθρίτιδα ουρική αρθρίτιδα κ.α.
Τα γονίδια (γενετική υπόσταση) των ανθρώπων δεν έχουν ουσιαστικά αλλάξει από την παλαιολιθική εποχή τότε που η ζωή των ανθρώπων χαρακτηριζόταν από έντονη φυσική άσκηση (κυνηγοί),τροφη πλούσια σε πρωτεΐνες και περιόδους μειωμένης πρόσληψης τροφής αναγκαστικής νηστείας λογω έλλειψης θηραμάτων.Οι άνθρωποι που επιβίωσαν, και των οποίων τα γονίδια έχουμε κληρονομησει,ηταν αυτοί ακριβώς που ειχαν τη δυνατότητα να προσαρμόσουν στις παραπάνω συνθήκες διαβίωσης.
Η νηστεία λοιπόν για ορισμένο χρονικό διάστημα με την έννοια του περιορισμού της κατανάλωσης πρωτεινων,οπως και η φυσική άσκηση αποτελούσαν “φυσιολογικές συνθήκες διαβίωσης” για τους προγονούς μας.
Ο σύγχρονος άνθρωπος δεν ακολουθεί όμως τις παραπάνω συνθήκες διαβίωσης. Δεν ασκείται, καταναλώνει τροφές πλούσιες σε λιπος,και δεν περιορίζει κατά περιόδους τη κατανάλωση τροφής. Τούτο έχει σαν αποτέλεσμα, πέρα από την αύξηση του βαρους,διαταραχες ορισμένων οργανικών συστημάτων που είναι απαραίτητα για την άμυνα και σωστή λειτουργιά του σώματος όπως το ανοσολογικό, νευρικό και το ενδοκρινικό.
Οι περίοδοι νηστείας η περιορισμού των ζωικών πρωτεϊνών και λίπους δεν είναι λοιπόν μόνο επιταγή της Εκκλησιάς με στόχο τη τήρηση θρησκευτικών κανόνων αλλά συμβάλλουν και στη διατήρηση της σωματικής μας υγείας.
Τις ημέρες του Πάσχα το πρόβλημα της διατροφής μπορεί να οξυνθεί με την υπερβολική λήψη τροφών, κυρίως πλούσιων σε ζωικό λίπος, πού λόγω δυσκολίας στη πέψη, μπορεί να δημιουργήσει γαστρικό φόρτο με αποτέλεσμα οξείες γαστρίτιδες που μπορεί να επιδεινωθούν από την υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών.
Η αιφνίδια υπερκατανάλωση μπορεί να επιδεινώσει προϋπάρχοντα νοσήματα, οπως υπέρταση, καρδιακή ανεπάρκεια, σακχαρώδη διαβήτη, στεφανιαία νόσο, γαστρικό έλκος, κολίτιδες κ.α.. Τα άτομα με τα παραπάνω νοσήματα θα πρέπει να αποφεύγουν την υπερκατανάλωση τροφίμων και αλκοολούχων κατά τη περίοδο τουΠάσχα,ακολουθώντας το διαιτολόγιο που τους έχει συστήσει ο γιατρός τους.
Η διακοπή της νηστείας κατά την ημέρα του Πάσχα πρέπει να γίνεται βαθμιαία και με τροφές σχετικά εύπεπτες. Η παραδοσιακή “μαγειρίτσα” αποτελεί ένα σχετικά εύπεπτο τρόφιμο που προετοιμάζει το γαστρικό βλεννογόνο για τη κατανάλωση του κρέατος και των γαλακτοκομικών της επόμενης μέρας.
Την ημέρα του Πάσχα ακολουθείσθε τις σωστές διατροφικές συνήθειες που ισχύουν και για τις άλλες μη εορταστικές ημέρες: ειδικότερα.
- Μη καταναλώνετε υπερβολικά μεγάλη ποσότητα τροφίμων σε ένα γεύμα. Διαιρέστε τη προσλαμβανόμενη τροφή στο πρόγευμα και τα δυο κυρία γεύματα.
- Μη φορτώνετε το στομάχι σας το βράδυ της Ανάστασης και λίγο πριν τον ύπνο.
- Καταναλωνετε τρόφιμα από όλες τις κατηγορίες δηλαδή πρωτείνες, αμυλώδη, λαχανικά, φρούτα, γαλακτοκομικά. Αποφύγετε τα πολλά γλυκά και λιπαρά.
- Καταναλώνετε οινοπνευματώδη με μετρό και με γεμάτο το στομάχι.
- Ποτε μη σηκώνεστε από το τραπέζι με αίσθημα πλήρους κορεσμού που σημαίνει υπερκατανάλωση τροφής.
- Προσπαθείστε με την ευκαιρία των εορτών και του ελευθέρου χρόνου να επιδοθείτε σε ήπιου βαθμού άσκηση πχ περπάτημα.
- Προτιμάτε γενικά τη δική μας “Μεσογειακή δίαιτα” που είναι πλούσια σε αμυλωδη,οσπρια,λαχανικα και φαγητά μαγειρεμένα σε ελαιόλαδο και όχι σε λίπος η μαργαρίνη που είναι πλούσια σε κορεσμένα λίπη.
- Μην οδηγείτε αυτοκίνητο αμέσως μετά από υπερβολική κατανάλωση τροφής η/και οινοπνευματωδών.
- Το φαγητό είναι και μια κοινωνική εκδήλωση και ευκαιρία να μιλήσετε και να διασκεδάσετε με τους συγγενείς και φίλους.Δεν είναι αυτοσκοπός και με το σκεπτικό αυτό φροντίστε να μη χαλάσετε τη διάθεση και το κέφι των άλλων με μια πιθανή δική σας αδιαθεσία από υπερφαγία.
- Μη παρασύρεσθε αλλά μη παρασύρετε και τους άλλους σε γαστρονομικές ακρότητες.
