Σαμαρά Ελένη, Κλινικός Διαιτoλόγος-Διατροφολόγος, Msc Αθλητικής Διατροφής, Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, e: [email protected]
Είναι γεγονός πως κατά τη διάρκεια της άσκησης οι υδατικές απώλειες λόγω ιδρώτα συχνά υπερβαίνουν την πρόσληψη νερού, με αποτέλεσμα υπουδάτωση και αυξημένες απώλειες ηλεκτρολυτών. Η κατά βούληση πόση νερού, δηλαδή η κατανάλωση νερού σύμφωνα με το αίσθημα της δίψας, έχει φανεί ότι δεν επαρκεί για να αναπληρώσει τις απώλειες υγρών. Συγκεκριμένα μόνο το ½ των απωλειών και στη καλύτερη περίπτωση τα 2/3, αναπληρώνονται, ένα φαινόμενο που ονομάζεται «εθελοντική αφυδάτωση».
Η μέτρια αφυδάτωση (<2%) έχει ποικίλες επιπτώσεις στην αθλητική απόδοση. Αρχικά παρατηρείται αύξηση της θερμοκρασίας του πυρήνα του σώματος. Στη συνέχεια, για κάθε απώλεια 1% του σωματικού βάρους λόγω εφίδρωσης, η θερμοκρασία του πυρήνα αυξάνεται κατά 0.15 με 0.20 C. Η θερμική καταπόνηση οφείλεται στο συνδυασμό μειωμένης αιματικής ροής στο δέρμα καθώς και σε μεταβολές στην ικανότητα εφίδρωσης.
Η αφυδάτωση έχει αρνητικές επιπτώσεις και στην καρδιαγγειακή λειτουργία. Συγκεκριμένα, μειώνεται ο όγκος παλμού, η αιματική ροή, αυξάνεται η καρδιακή συχνότητα και συνεπώς μειώνεται η καρδιακή παροχή και η μέση αρτηριακή πίεση. Έχει αποδειχτεί από μελέτες ότι η αφυδάτωση οδηγεί σε αύξηση του αισθήματος αντιλαμβανόμενης κόπωσης και των επίπεδων του άγχους. Εκτός των άλλων, έχει φανεί ισχυρή αρνητική σχέση μεταξύ αφυδάτωσης και πνευματικής λειτουργίας. όσο αυξάνεται ο χρόνος στέρησης της κατανάλωσης υγρών, τόσο μειώνεται η ικανότητα συγκέντρωσης αλλά και εγρήγορσης. Τέλος τα αποτελέσματα μελετών δείχνουν, ότι υπάρχει σημαντικά αρνητική επίδραση στην ικανότητα αντοχής.
Οι επιπτώσεις που αναφέρθηκαν είναι μεγαλύτερες αν η άσκηση πραγματοποιείται σε θερμό περιβάλλον. Όσο θερμότερο το περιβάλλον τόσο μειώνεται η αθλητική απόδοση ενώ παράλληλα αυξάνεται η συσσώρευση θερμότητας και μειώνεται η ανεκτικότητα του ατόμου στη ζέστη. Αφυδάτωση της τάξης του 4% και μεγαλύτερη, έχει πιο σοβαρές επιπτώσεις στην απόδοση, και εκτός των άλλων που προαναφέρθηκαν, παρατηρούνται δυσκολίες στη συγκέντρωση , πονοκέφαλοι, ευερεθιστότητα, υπνηλία.
Συμπερασματικά, είναι πολύ σημαντικό οι αθλητές να ξεκινάνε τη άσκηση καλά ενυδατωμένοι καθώς και να καταναλώνουν επαρκή ποσότητα υγρών κατά τη διάρκεια της άσκησης με σκοπό τη βέλτιστη απόδοση.
